به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه‌السلام)، نشست علمی تأثیر رفتارهای پدر در خانه بر شکل‌گیری نگرش دختر به ازدواج از سلسله نشست‌های علمی «رابطه پدر_دختری در آینه علم و دین۲» با ارائه حجت‌الاسلام دکتر سید احمد رهنمایی دانشیار گروه علوم تربیتی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) یکشنبه 24 فروردین‌ماه 1404 برگزار شد.
محور اصلی جلسه
هدف از برگزاری این نشست، بررسی علمی و کاربردی تأثیر رفتارهای پدرانه بر نگرش دختران به مسئله ازدواج، با تأکید بر نقش الگویی و تربیتی پدر در خانواده بود. حجت‌الاسلام والمسلمین رهنمایی در ابتدای جلسه به تبیین اهمیت این موضوع از منظر روان‌شناسی اسلامی و تجربیات مشاوره‌ای خود پرداختند.
سؤالات محوری
وی به پنج محور اصلی اشاره کردند که پایه‌گذار بحث‌های اصلی جلسه بودند:
۱. تأثیر رفتارهای روزمره پدر با همسر بر نگرش دختر به ازدواج
۲. نقش الگوی رفتاری پدر در تصویر ذهنی دختر از زندگی مشترک
۳. تأثیر بی‌تفاوتی یا سلطه‌جویی پدر بر انتخاب همسر توسط دختر
۴. تأثیر احترام، همدلی و مسئولیت‌پذیری پدر بر تقویت نگرش سالم دختر به ازدواج
۵. تأثیر تعارض‌های حل‌نشده میان پدر و مادر بر دید دختر نسبت به دوام ازدواج
بیان ویژگی‌های تکوینی دختران و نقش پدر
استاد رهنمایی در ادامه به تبیین ویژگی‌های آفرینشی و روان‌شناختی دختران پرداختند. ایشان اظهار داشتند که دختران به‌طور طبیعی لطیف، عاطفی، زودرنج و پذیرای هدایت هستند. همچنین دختران از توانایی کلامی بالاتری نسبت به پسران برخوردارند و نقش پدر به عنوان الگو و پناهگاه عاطفی برای ایشان اهمیت مضاعفی دارد.
وی تأکید کردند که پدر باید از نظر عاطفی، تربیتی، اقتصادی و روانی نقش «ولی»، «قیم»، «الگو» و «مدافع» را برای دختر ایفا کند. اگر پدر بتواند نیازهای دختر را بدون درخواست و با درک لطافت روحی او تأمین کند، این مسئله موجب تقویت عزت‌نفس، ثبات روانی و ایجاد نگرش مثبت به ازدواج در دختر خواهد شد.
راهکارهای عملی
اختصاص زمان روزانه برای گفت‌وگوی صمیمی پدر با دختر، مشارکت پدر در برنامه‌ریزی برای آینده دختر از سنین پایین (مثل تهیه جهیزیه)، رعایت ادب و لطافت کلامی در تعامل با دختر، نظارت پنهان اما حمایت‌گرایانه پدر، استفاده از سیره اهل‌بیت علیهم‌السلام به عنوان الگوی رفتاری در رابطه با دختران و تأثیر الگوهای منفی پدر از جمله راهکارهایی بود که دکتر رهنمایی برای بهبود رابطه پدر با دختر و ایجاد نگرش مثبت به ازدواج پیشنهاد کرد.
دانشیار گروه علوم تربیتی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) هشدار داد که رفتارهایی چون بی‌تفاوتی، سلطه‌جویی، عدم ارتباط عاطفی، و ناآگاهی نسبت به نیازهای روحی دختران، از عوامل اصلی بروز نگرش منفی دختران به ازدواج محسوب می‌شود. پدرانی که صرفاً نقش تأمین مالی را ایفا می‌کنند و نسبت به نیازهای عاطفی فرزندان بی‌توجه‌اند، بستر ناامنی روانی و بی‌اعتمادی را در دختران خود به وجود می‌آورند.
پشتوانه دینی
حجت‌الاسلام والمسلمین رهنمایی با استناد به روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام، جایگاه رفیع دختران را در نظام خانواده و جامعه تبیین کردند. ایشان یادآور شدند که حضور دختر در خانه موجب برکت، رحمت و اجابت دعا می‌شود و پدرانی که با عشق و حکمت نسبت به تربیت دینی و اخلاقی دختران خود اقدام می‌کنند، پاداش عظیمی نزد خداوند دارند.
جمع‌بندی
در پایان، استاد رهنمایی تأکید کرد که شناخت ویژگی‌های روحی و شخصیتی دختران و تنظیم رفتار پدر بر اساس این شناخت، زمینه‌ساز شکل‌گیری تصویری مثبت، واقع‌بینانه و مشتاقانه نسبت به ازدواج در ذهن دختران خواهد شد. پدرانی که در این مسیر مسئولانه، فعال و با درک حضور دارند، زمینه‌ساز نسل‌هایی خانواده‌محور، سالم و معنوی خواهند بود.
در ادامه جلسه، پرسش‌هایی از سوی مخاطبان مطرح و به‌صورت مختصر توسط استاد پاسخ داده شد.