به گزارش روابط عمومی پژوهشکدۀ باقرالعلوم علیه السلام: دستور کار این نشست علمی-پژوهشی، ارائه و نقد و بررسی شرح حال پنج تن از شخصیت های تاثیرگذار از عالمان جهان تشیع بود که عبارتند از:
1-ملا اسماعیل قره باغی نوشته آقای مهدی جبرائیلی
2-شیخ زین الدین جعفر زاهدی نوشته آقای حسن نقره شناس
3-سید محمد باقر شیرازی نوشته آقای مرتضی سعیدی نجفی
4-میرزا علاء الدین گلستانه نوشته خانم سجادی
5-سید ابوالقاسم خاتون آبادی نوشته خانم مقدم
استاد طبسی در این جلسه ضمن استماع دفاعیه نویسندگان مقالات ضمن ارزشمند دانستن مقالات ارائه شده، پژوهشگران را به دقت بیشتر در استفاده از القاب برای شخصیتهای علمی در متن مقالات توصیه نموده و خواستار رعایت بیشتر آئین نامه نگارش مقالات از سوی پژوهشگران شد و حاضران در جلسه را در جهت غنای بیشتر محتوای ترجمه علما، به استفاده از منابع متقن و دست اول تشویق کرد.
در این نشست کلیات مقالات با استقبال استاد ارزیاب و حاضران در جلسه قرار گرفت و استاد ناظر جلسه با دقت نظر نکات قابل توجهی را در راستای زیباتر شدن آثار مکتوب و اصلاح و تکمیل مقالات بیان کرد.
لازم به ذکر است در نشست های مجمع اهل قلم تا کنون حدود 147 مقاله از مقالات مجلدات گلشن ابرار مورد ارزیابی و بحث و بررسی قرار گرفته است.
در پایان نگاهي كوتاه به زندگی دو تن از عالمان مطرح شده در این نشست صورت می گیرد:
1- ملا اسماعیل قره باغی نوشته مهدی جبرائیلی
تولد
ملا اسماعیل قره باغی نجفی فقیهی پارسا و اهل دل بوده ولی در منطقه قره باغ از توابع آذربایجان شوروی اوائل نیمه دوم قرن سیزدهم چشم به جهان گشود. این ناحیه از دیرباز مهد رشد و تربیت بزرگانی بوده که در درازنای روزگاران ادای وظیفه خویش به مکتب و مذهب به انجام رسانده و هر کدام بسان اختری در افقهای نورانی علم و معرفت جلوه نموده اند.
وی فقیهی پارسا و اهل دل بوده ولی در منطقه قره باغ از توابع آذربایجان شوروی اوائل نیمه دوم قرن سیزدهم چشم به جهان گشود. در عنفوان جوانی از دیار خویش در پی آب حیاتی برای جان عطش ناک و دل سوخته اش هجرت و در مدرسه «حاج صفر علی» تبریز سکنی می گزیند. پس از دو سال به مشهد رفته و مدتی بعد به اصفهان عزیمت می کند.
شیخ آغا بزرگ می نویسد: فرد معتمدی که در تهران ملازم او بود برایم نقل کرد که ملا اسماعیل در مدرسه محمدیه منزل داشته و از عمامه گذاشتن خودداری می کرده است. چرا که معتقد بود با این کار به تکبر و خود بزرگ بینی مبتلا می شود و نیز چون با عمامه به علما تشبّه پیدا می کرد، باعث می شود که شأن عمامه پائین بیاید. و به این دلیل بود که به ملا اسماعیل کلائی معروف شده بود. اما زمانیکه در محضر ملا علی کنی حاضر می شود توسط ایشان معمم می شود. و این نشان از غایت افتادگی و شکسته نفسی می باشد. در تهران ضمن تحصیل، مجلس تدریس نیز دائر و مسند استادی تکیه می زند.
اساتید
ملا اسماعیل در طول عمر محضر بزرگانی چون فاضل شرابیانی، ملاهادی تهرانی، محمد حسن بن محمود شیرازی معروف به مجدد و میرزای شیرازی بزرگ و محمد حسن بن عبدالله ممقانی نجفی و... را درک کرده که هر کدام اسطوره و استوانه علم و معرفت و فقاهت بوده اند.
شاگردان
1)شیخ ابوالقاسم بن علامه شیخ محمد حسن ممقانی
2)سید حجت میرزا باقر قاضی طباطبائی تبریزی معروف به قاضی
3)میرزا محمد طهرانی
غروبی غریب
بالاخره این فروزان اختر فقاهت و عرفان در سال 1323 چشم بر این خاک تاریک فرو بست و طبق وصیت اش در وادی السلام در سردابی مخصوص به خودش جاودانه شد.
2- سید ابوالقاسم خاتون آبادی نوشته خانم مقدم
ولادت
سید ابوالقاسم خاتون آبادی در سال 1215 هـ.ق در شهر اصفهان متولد شد. پدرش سید محمد محسن خاتون آبادی (1207ق)، فقیه شیعی ایرانی و از سادات افطسی و از خاندان معروف خاتون آبادی اصفهانی بود. مادرش زنی صبور و طالب علوم دینی و فقهی زمان خود بود.
رشد و تربیت
سید ابوالقاسم، عالم فاضل، زاهد و باتقوا در میان همة علما در ایران بود. او به واسطه هوش و ذکاوتی که در علوم دینی و معارف الهیه داشت، سرآمد و زبانزد فقها در ایران بود.
او بعد از پشت سرگذاشتن تحصیلات ابتدایی، راه و روش خویشان و پدران خود را پیش گرفت. او در گسترش دین ید طولانی داشت، به طوری که در زمان خویش مانند او کسی پیدا نمی شد. دوران زندگی ایشان همزمان با حکومت قاجاریه در ایران بود
مهاجرت به تهران
میرزا ابوالقاسم از بزرگواران فهیم و سرآمد فقها در زهد و تقوی، در عصرخود و داری رتبة برتر در اخلاق و فضائل معنوی بود. دوره جوانی و زندگانی سید ابوالقاسم همزمان با خلافت فتحعلی شاه قاجار (1250ق) در تهران بود. عموی ایشان امید محمد مهدی خاتون آبادی (1263ق)، اولین کسی بود که به درخواست و دعوت فتحعلی شاه از اصفهان به تهران مهاجرت کرد و شاه امامت نماز جمعه در تهران و در مسجدی که بنا نموده بود به او واگذار کرد.
تحصیلات
پس از دریافت پیشنهاد از جانب شاه، ایشان مشغول به تکمیل دروس خود در تهران شدند. و در خدمت استادانی چون میرزا عبدالله زنوزی درس حکمت و کلام و ملامحمدتقی استرآبادی درس فقه و اصول را فرا گرفت.
تفویض سمت امام جمعه
پس از مدتی فتحعلی شاه (1250ق) فوت کرد و نوه او محمدشاه قاجار به سلطنت رسید. او نیز سیده و روش خاقان اعظم، پدر بزرگ خود را پیش گرفت و نسبت به میرزا ابوالقاسم احترام، اکرام و تعظیم مبذول داشت. در سال 1263ق میر محمد مهدی خاتون آبادی، امام جمعه مسجد شاه درگذشت و چون فرزند پسر نداشت. حسب الارث و به سبب شایستگی و استحقاق میرزا ابوالقاسم، این منصب به ایشان واگذار شد، میرزا ابوالقاسم به دلیل محبوبیتی که در میان مردم پیدا کرده بود، عموم طبقات به نماز او حاضر می شدند و به ایشان اقتدا می کردند. همزمان با دریافت منصب امام جمعه، ایشان، تدریس، تعلیم و تصنیف را ترک نکرد و همواره به دنبال یافتن گوهر گمشده وجود خویش بود و لحظه ای دست از تلاش و کوشش برنداشت
میراث قلمی
سید ابوالقاسم تمام عمر خود را صرف تعلیم و دین نمود. و در این راستا خدمات زیادی به جامعه مسلمین هدیه نمود. ایشان آثار ارزشمندی را به جامعه علوم دینی عرضه داشت، از جمله آثار ایشان می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
1-البلدان المفتوحة العنوة
2-رساله ی علميه ی فارسی
3-منتخب الفقه و....
دعوت حق
سید ابوالقاسم، پس از طی مدارج علمی و معنوی، سرانجام در روز دوشنبه پانزدهم ماه ربیع المولود سال 1271ق وفات کرد. او هنگام مرگ 56 سال داشت.