به نام خدا

نشست تخصصی بررسی طرح افزایش سن ازدواج با حضور دکتر سینا کلهر و خانم دکتر اردبیلی انجام پذیرفت.

دکتر ناظمی، دبیر علمی این نشست در ابتدای این برنامه از نشستهای و سمینارهایی که در همین فرم در سراسر کشور انجام شده سخن گفت و پیشنهاد های افزایش سن ازدواج دختران از 13 به 15 سال و پسران از 16 سال به 18 سال ره به میان آورد و سن ازدواج که به 18 سال ارتقا یافته.

وی با خاطر نشان کردن به اینکه جامعه جهانی با زیر فشار قرار دادن اسپانیا برای اینکه سن ازدواج دختران از 14 به 16 سال و استونی از 15 سال به 17 سال و اینکه در هندوستان هم اینگونه است، گفت برخی میگویند افزایش سن بدیهی است و اگر جامعه ای نپذیرد، عقب مانده است و برخی دیگر نیز شرایط زیست محیطی و تاریخی و فرهنگی هر کشور را متفاوت میبینند.

دکتر سینا کلهر در ادامه بحث گفت: بر اساس مطالعات و مقاله هایی که در تحقیقات صورت گرفته است، ازدواج در سن پایین، ناهنجاری توصیف شده و 9 مورد پیامد منفی در مورد این ازدواجها بیان شده است.

وی افزود: یکی از پیامدهای منفی این است که باعث طلاق میشود که در بررسی های انجام شده، هیچگونه شواهد تجربی مشاهده نشد. دلایل دیگر عدم رضایت جنسی، خشونت، ترک تحصیل و مرگ و میر مادران بود که بیشتر آنها گمانه زنی بیش نبود.

رئیس دفتر فرهنگی مرکز پژوهشهای مجلس اضافه کرد: 6 مورد دیگر هم در مقالات ارائه شده بوده که در تحقیقات به عمل آماده، نتیجه عمل، عکس نظرات بود که در آمار ارائه شده بود.

کلهر گفت: آنهایی که در سن پایین ازدواج میکنند، درک درستی از ازدواج ندارند و در سن 30 به بالا متوجه میشوند که الگوی مناسب ازدواج از حیث زناشویی چیست و معمولا رضایت زندگی از دو الگوی شایع در جامعه نشات میپذیرد که آیا سن ملاک است و یا شرایط  و اینکه چه عددی در سن ازدواج ملاک میتواند باشد و شرایط به چه صورت خواهد بود.

وی افزود: از پهلوی دوم تا انقلاب اسلامی، دو بار قانون ازدواج تغییر کرد و از شرایط به سن تغییر داده شد و سن از 15 به 18 تغییر یافت و بعد از انقلاب اسلامی، از سن به شرایط بهبود یافت تا سال 84 که مجمع تشخیص مصلحت نظام، آن را سامان دادند.

وی ادامه داد: بسیاری از زمانها، بحث شرایط بوده و وضعیت بدتر هم شده و و قتی در مورد الگوی مناسب حرف زده میشود، این است که فاصله سنی مناسب از سن بلوغ تا ازدواج کی هست و که معمولا 10 تا 15 سال میباشد که الگوی مناسب برای رضایت از زناشویی است و فاصله سنی زوج و زوجه و فاصله تحصیلی و مالی زوج و زوجه به چه میزان باید باشد و شیوه انتخاب همسر چگونه خواهد بود.

کلهر خاطر نشان کرد: الگوی خانواده محور بر مبنای تاخیر بر سن ازدواج و فاصله سن دو فرد بین 5 تا 7 سال است و حداقل فاصله تحصیلی یک مقطع و فاصله مالی هم به میزان حداقل یک میلیون تومان تفاوت وی مالی باشد.

وی افزود: ازدواج سن پایین نمونه  الگوی فرد محور، بلوغ زودرس و فاصله بولغندر تا ازدواج 10 تا 15 سال، الگوی همسن بودن طرفین و یکسانی مقطع تحصیلی است و از نظر مالی یکسان باشند که بخش عمده ازدواجها از الگوی غالب دوم نشات میپذیرد و بالای 80 درصد اینگونه است ولی هر چه به الگوی اول نزدیک میشویم، رضایت بیشتر میشود.

وی در پایان بحث خود اضافه کرد: 40 هزار ازدواج زیر سن 14 سال ثبت شده که 38 مورد زیر 10 سال بوده و مابقی بین سن 10 تا 14 سال بوده است در مناطق جغرافیایی، ازدواج زیر سن 14 سال در استان زنجان، 14 درصد، آذربایجان شرقی و خراسان شمالی و رضوی 10 درصد و اردبیل با 9 درصد بیشترین میزان آمار را به خود اختصاص دادند.

خانم دکتر اردبیلی در ادامه نشست گفت: همیشه در انظار تصویر یک شخص 60 ساله خوشتیپ با یک زوجه کم سن و سال مطرح بوده و در کتب ما هم متاسفانه وجود دارد، حال آنکه این، تصویر بسیار کمی از جامعه فعلی ماست. 

وی ادامه داد: در جامعه اسلامی باید حتی در مورد یک مشکل هم راه یابی شود و در آن مورد تلاش کرد. اینکه یک مشکل از خود ازدواج است یا مربوط به شرایط آن میباشد.

وی افزود: بحث حاملگی در زیر سن 18 سال، یکی از مشکلات و مسائل موجود است که در کشورهای توسعه یافته‌ با آنکه سن قانونی بالای 18 سال است و آموزش در سنین پایین هم انجام میشود، هست و آمریکا بالاترین میزان این نوع حاملگی را داراست.

اردبیلی با مطرح کردن چند سوال اضافه کرد: آیا مسائل با قانونگذاری حل میشود؟ آیا اگر دختر فروخته شود و یا اتفاق های از این دست باعث بالا رفتن طلاق میشود؟

پژوهشگر و آینده پژوه دعوت شده به این نشست گفت: الان در سریال های رسانه ملی، مدل موجود بر طبق رابطه عاشقانه است و بر مبنای زیبایی ظاهر دختران بنا شده و دختری که عشق خود را پیدا میکند، در مقابل خانواده خود می‌ایستد که این مبحث در سینما، ورای این ماجراست.

وی افزود: این استعاره در ذهن جامعه رسوخ کرده که سن پایین ازدواج انسان را بدبخت میکند و ظلم صورت میگیرد.

حتی در جوامعی که ازدواج بالای 18 سال قانونی شده، ازدواج غیر رسمی بالا رفته و ثبت هم نمیشود و این، تناقضی بین المللی را به همراه دارد.

اردبیلی گفت: در سند 2030 آموزشی اشاره شده که نیاز و تحریک در افراد باشد ولی به ازدواج زیر 18 سال کشیده نشود. البته کشورها میتوانند بر حسب شرایط فرهنگی و تاریخی، حق شرط دارند و میتوانند انجام ندهند.

وی اضافه کرد: در این سند، راه را به سمتی میبرند که خانواده به صرف جامعه نیست مثل کشور ژاپن و بالای 50 درصد فرزندان، خارج از چهارچوب زندگی میکنن و خانواده نقش فردی دارد.

اردبیلی ادامه داد: در کشور ما، خانواده قداست دارد و این اهمیت نظام خانواده را میرساند. در راهبرد این مسائل میتوان سن را تغییر نداد و شرایط را به سمتی پیش برد که با بحث مشاوره، مهارت آموزشی و حاملگی در سنین بالای 18 سال و شرایط سلامت زوجین، این اتفاق محقق گردد.وی در پایان گفت: عقیده داریم ساز و کار را فراهم کنیم که واقعا خلا آن وجود دارد و بزرگتر های خانواده از مرجع بودن خود خارج نشوند و مهارت آموزی آنها در خانواده ها بیشتر شود و قانونگذار هم در این راه الزام بگذارد.