روابط عمومی پژوهشکده باقرالعلوم (علیه السلام) – مدیر گروه حدیث پژوهشکده باقرالعلوم (ع) در سخنانی به بررسی علل ماندگاری و جاودانگی امیرالمؤمنین علی (ع) در تاریخ پرداخت.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده باقرالعلوم (علیه السلام): حجت الاسلام والمسلمین مهدی اسماعیلی گفت: گویا دست تقدیر و قضای الهی این چنین رقم زده است که شبهای استثنایی یک سال در ماهی به نام ماه مبارک رمضان قرار گیرد، شبهایی که مؤمنان برای تحقق و امضای در خواسته هایشان از جمله بهبود زندگی و یا تجدید آن بر اساس ارزشهای معنوی و نیز تاییدیٌه گرفتن از خالق هستی، با همه همٌت و توان از استراحت، چشم پوشی می کنند و با دستهایی خالی از تمام سرمایه های مادی و با ریختن اشکهای ندامت و پشیمانی، نگاهشان را به مظهر لطف و رحمت و بخشش و مهربانی می دوزند تا در ادامه مسیر مدد او را تضمین کنند.
وی ادامه داد: وقایع اتٌفاقیٌة دراین سه شب حکایت از جایگاه بلند و ارزشهای معنوی و استثنایی آن دارد، زیرا قرآن و آخرین کتاب آسمانی در یکی از شبهای مورد گفتگوی ما نازل شده است.- آنٌا انزلناه فی لیلة القدر- شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن- ضربت خوردن و شهادت امیر المؤمنین علی (ع)، (مردی از تبار عرشیان و مایه فخر و مباهات ملکوتیان) در این شبها نیز بر عظمت و قداست آن افزوده است، شخصی که هم خودش در تاریخ ماندگار شد و هم رهبری ظاهری و حکومت نزدیک به پنج ساله اش که آرزوی هر آزاده و ستمدیده در جهان است، سمبل و نمونه ای عالی از رهبری سیاسی معرٌفی شده است.
این مدیر پژوهشی با مطرح ساختن سؤالهای متعدد خاطر نشان کرد: سرٌ این جاودانگی چیست و در کجاست؟ آیا در شخصیٌت روحانی و معنوی اوست؟ آری، او پس از رسول خدا (ص) والاترین انسان و کامل ترین مسلمان است. آیا در عبادتها و نیایشها و بندگی خالصانه اوست؟ آری، او در مقام بندگی و اطاعت سرآمد است.
وی در ادامه گفت: آیا عظمت و بزرگی امیرالمؤمنین علی (ع) در علم و دانش اوست؟ آری، او خزانه علوم و دانش الهی پیامبر اکرم (ص) است. آیا جاودانگی او در حکومت و رهبری سیاسی اوست؟ آری، زیرا او به گواهی تاریخ، عادل ترین حاکم بود، عدلی که با گذشت قرنها، بشر ستمدیده در آرزوی دیدن آن است.
حجت الاسلام والمسلمین اسماعیلی خاطر نشان کرد: ولی با همه این تعریف ها و وارستگی ها کشف راز و رمز ماندگاری و جاودانگی امیر مؤمنان علی (ع) نکته ای است که ذهن بسیاری از مریدان و علاقه مندان به او را مشغول کرده است.
این محقق و پژوهشگر حوزوی با اشاره به امتیازات حضرت امیر (ع) تصریح کرد: از بین تمام امتیازات و ویژگیهای برتر آن حضرت، خصلت بندگی و عبودیت و سپس منش عدالت محوری و مهر و محبٌت به تمام شهروندان و عدم تبعیض نسبت به گروهها و طبقات فرهنگی و قومی و اقتصادی و تعامل نیکو با مخالفان فکری و سیاسی رمزهای اساسی در زندگی جاوید و حضور همیشه در فکر و اندیشه و زندگی معتقدان به اوست.
وی تأکید کرد: حضرت امیر (ع) به فرماندارش در مصر نیز روش اداره زندگی سیاسی و اجتماعی مردم را چنین فرمان داد: (وأشعر قلبک الرحمة للرعیٌة والمحبٌة لهم و اللطف بهم ولاتکوننٌ علیه سبعا ضاریا تغتنم اکلهم فانٌهم صنفان امٌا اخ لک فی الدین او نظیر لک فی الخلق) نهج البلاغة نامه 53. قلبت باید کانون عشق ورزی به مردم باشد و با آنان مهربان باشی و چونان گرگ درٌنده به جانشان نیفتی زیرا این مردم یا با تو در دین اشتراک دارند و یا در انسانیت.
وی افزود: امیرالمؤمنین در سخنی حکیمانه، عبادت کنندگان را به سه گروه مشخص تقسیم می کند و می فرماید: (انٌ قوما عبدوا الله رغبة فتلک عبادة التجٌار) گروهی از مردم بندگی و عبادت را نوعی داد و ستد می دانند و با خدا وارد معامله می شوند؛ یعنی از این کار به عنوان ابزار و وسیله کسب درآمد و به دست آوردن منفعت، اعم از دنیوی و یا اخروی، مثل بهشتی شدن استفاده می کنند. (و انٌ قوما عبدوا الله رهبة فتلک عبادة العبید) گروهی از ترس و وحشت و برای جلوگیری از فرو افتادن در آتش خشم و غضب خداوند او را عبادت می کنند؛ که این نیز عبادتی بی ارزش و از نوع ترس آدمهای ضعیف از قوی است. (وانٌ قوما عبدوا الله شکرا فتلک عبادة الاحرار) گروهی دیگر عبادتشان سپاسگزاری از خداوند در برابر نعمتهای فراوانی است که به آنان عنایت فرموده است. – نهج البلاغه حکمت 237.
مدیر گروه حدیث پژوهشکده در ادامه اظهار داشت: گویا قسمت سوٌم از این سخن حکیمانه شرح حال آزادمردانی رهاشده از همه قیود و بندها است که می توانند عبادتی بی پیرایه و بدون منفعت و خالصانه داشته باشند که او خودش مصداق روشن و برتر این میدان است.
حجت الاسلام اسماعیلی با گفتن اینکه حضرت امیر خود جزء گروه سوم است افزود: علی در عبادت آن گونه در اوج قرار دارد که دشمنانش حتٌی نتوانسته اند در برابر آن جبهه گیری کنند.
وی با برشمردن عامل دوم ماندگاری حضرت در تاریخ ادامه داد: عامل و رمز دوٌم جاودانگی آن حضرت، اجرای عدالت و حفظ حقوق فردی و اجتماعی در دوران حکومت پنج ساله بود، نگاه آن حضرت به کرسی قدرت و اداره زندگی سیاسی و اجتماعی افراد جامعه نگاهی تحقیر آمیز است، و برای آن ارزشی قایل نیست مگر با یک شرط و آن اداره جامعه بر اساس و میزان عقل و حق که نتیجه آن همان عدالت است.
این مدیر پژوهشی افزود: پیوند و اتصال این دو وصف را می توانیم در توصیه و سفارش به فرزندش حضرت مجتبی (ع) مشاهده کنیم آنجا که فرمود: (یا بنی، اوصیک بتقوی الله فی الغنی والفقر...و بالعدل علی الصدیق و العدو،،..) – بحار ج 77ص 238 ح 1- . فرزندم در دارایی و نداری خدا را در نظر داشته باش ... و با دوست و دشمنت به عدالت و انصاف رفتار کن.
حجت الاسلام اسماعیلی در پایان پس از نتیجه گیری از سخنان خود گفت: انسانی که از صافیهای الهی عبور کند و به مقام عبودیت خالصانه برسد، یقینا دروغ نمی گوید و دست به حقوق دیگران نمی گشاید و بر سفره عدالت می نشیند. بندگی خالصانه و متواضعانه، انسان را از کژیها و انحرافها دور و توفیق خوب بودن و درست کاربودن را در وی تقویت می کند. و این چنین بود که علی (ع) در تاریخ ماند و هر روز نیاز به او محسوس تر می شود.