به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه‌السلام، ماه محرم و صفر را پشت سر گذاشتیم با اندوه و اشک و ناله، اشک ریختیم و دل تازه کردیم و با یاد عظمت آقا ابا عبدالله الحسین بزرگ شدیم، از خزان غفلت به برکت اشک‌های محرم و صفر به بهار رسیدیم و اکنون وقت آن است که در این بهار به یمن رویش دوباریمان سجده شکر به جای آوریم و این بهار را قدر بدانیم و بندگی کنیم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب درباره این ماه عزیز در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی در سال ۱۳۹۱ سخنرانی کردند که در این خبر بخشی از آن را می‌خوانیم:

«بعضی از اهل معرفت و اهل سلوک معنوی معتقدند که ماه ربیع‌الاول، به معنای حقیقی کلمه، ربیع حیات است، ربیع زندگی است؛ زیرا در این ماه، وجود مقدس پیامبر گرامی و همچنین فرزند بزرگوارش حضرت ابی‌عبداللّه جعفربن‌محمدالصّادق ولادت یافته‌اند و ولادت پیغمبر سرآغاز همه‌ی برکاتی است که خدای متعال برای بشریت مقدر فرموده است. ما که اسلام را وسیله‌ی سعادت بشر و راه نجات انسان میدانیم، این موهبت الهی مترتب بر وجود مبارک پیغمبر است که در این ماه اتفاق افتاد. حقیقتاً باید این میلاد عظیم را مبدأ همه‌ی برکاتی دانست که خدای متعال جامعه‌ی بشری را، امت اسلامی را، پیروان حقیقت را به آن سرافراز کرده است».

ربیع الاول، سومین ماه سال هجری قمری است.

ربیع از ماده «ربع» و معنای اصلی این ماده به عدد چهار بازمی‌گردد و عرب به فصل بهار که یک چهارم سال است، ربیع گفته است. از آنجا که ماه ربیع الاول و ربیع الآخر در آغاز این فصل جای گرفته‌اند به نام این فصل موسوم شده‌اند. مسعودی می‌نویسد: سالی که این نامگذاری انجام شده مقارن با فصل بهار بوده‌ است.

فضیلت

این ماه در بین شیعیان به ماه شادی و سُرور معروف است. میلاد پیامبر اکرم(ص)، امام صادق(ع) و آغاز امامت حضرت مهدی(عج) در این ماه واقع شده‌اند.

میرزا جواد آقا ملکی تبریزی در کتاب المراقبات می‌نویسد:

«این ماه همان‌گونه که از اسم آن پیداست بهار ماه‌ها است، به‌جهت اینکه آثار رحمت خداوند در آن هویداست. در این ماه، ذخایر برکات خداوند و نورهای زیبایی او بر زمین فرود آمده است. زیرا میلاد رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم در این ماه است و می‌توان ادعا کرد از اول آفرینش زمین، رحمتی مانند آن بر زمین فرود نیامده است زیرا برتری این رحمت بر سایر رحمت‌های الهی مانند برتری رسول خدا بر سایر مخلوقات است.
 

وقایع مهم ماه ربیع الاول

• لیلة المبیت - ۱ ربیع الاول
• درگذشت حضرت سکینه- ۵ ربیع‌الاول ۱۱۷ق
• شهادت امام حسن عسکری) ع)- ۸ ربیع‌الاول ۲۶۰ق
• آغاز امامت امام زمان(عج)- ۹ ربیع‌الاول ۲۶۰ق
• ازدواج پیامبر(ص) با حضرت خدیجه س -۱۰ ربیع‌الاول ۱۵ سال قبل از بعثت
• ولادت حضرت محمد)ص) - (۱۲ ربیع‌الاول (به قولی عام الفیل
• ولادت حضرت محمد(ص) - ۱۷ ربیع‌الاول عام الفیل
• ولادت امام صادق(ع)- ۱۷ ربیع‌الاول ۸۳ق
• ورود حضرت فاطمه معصومه(س) به قم - ۲۳ ربیع‌الاول ۲۰۱ق
• آغاز قیام توابین در سال ۶۵ قمری