X
پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیهالسلام)، بهعنوان یکی از مراکز مهم علمی در حوزه مطالعات اسلامی، امسال نیز حضوری فعال و هدفمند در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران دارد.
یادداشتی به مناسبت میلاد هشتمین امام شیعیان منتشر شده توسط روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام
پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیهالسلام) با حضور فعال در دومین رویداد و نمایشگاه ملی اصحاب اندیشه، به معرفی تازهترین تولیدات علمی، آثار پژوهشی، نشریات تخصصی و دستاوردهای خود پرداخت.
پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیهالسلام) از تجدید چاپ و عرضه مجموعه حدیثی فاخر «جوامع الکلام فی دعائم الاسلام عن طریق اهلالبیت علیهمالسلام» در ۱۸ جلد به زبان عربی خبر داد.
همزمان با تداوم بحران فلسطین و قرار داشتن آن در کانون توجه جهانی، پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیهالسلام) در نشستی علمی به یکی از ابعاد کمتر شناختهشده اما پر اهمیت تاریخ حمایت از ملت مظلوم فلسطین پرداخت. این نشست که روز یکشنبه ۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ با عنوان «بررسی نمونههایی از نامهنگاری علمای امامیه به واتیکان در دفاع از مردم مظلوم فلسطین» برگزار شد، به واکاوی تلاشهای دیپلماتیک، دینی و فرهنگی علمای شیعه از طریق مکاتبه با عالیترین مقام کلیسای کاتولیک پرداخت.
«موسوعه آیات الاحکام»، حاصل سالها تلاش و پژوهش در حوزه فقه قرآنی، تنها به ارائه نظرات فقهی محدود نمیشود؛ بلکه با تشریح فرایند تدوین، چالشهای پیشرو و توصیههایی کاربردی برای محققان، به منبعی ارزشمند برای پژوهشگران و علاقهمندان به این حوزه تبدیل شده است.
نشست تخصصی نقد و بررسی کتاب «قبیله غریب؛ تجربهنگاری فعالیتهای فرهنگی حجتالاسلام صادقیفر در شهر نِکا»، به قلم علیرضا نیکبین، روز سهشنبه ۱۹ فروردینماه ۱۴۰۴ بهصورت مجازی برگزار شد.
نشست تخصصی نقد و بررسی کتاب «ابزارهای فرهنگی؛ تجربهنگاری تولید و استفاده از ابزارهای کمکآموزشی در تبلیغ دینی» به همت کارگروه تجربهنگاری فرهنگی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیهالسلام) و با حضور اساتید و پژوهشگران حوزه تبلیغ، در سالن اجتماعات این پژوهشکده برگزار شد.
یادداشت | احمد کوثری مدیر گروه امت و تمدن پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه السلام)
حجتالاسلام سیدعلی موسوی در یادداشتی با عنوان «خدای کارگر یا خدای سرمایهدار» که در شماره ۹ فصلنامه نامه جمهور منتشر شده است، به بررسی ریشههای دینی و الهیاتی شکلگیری سرمایهداری و نسبت آن با آموزههای اسلامی میپردازد. او در این یادداشت با استناد به آیات قرآن و روایات اسلامی، به نقد رویکردهای سرمایهداری و تأکید بر حمایت از مستضعفان و کارگران پرداخته است.
عید سعید فطر، یکی از بزرگترین اعیاد اسلامی است که پس از یک ماه روزهداری و عبادت در ماه مبارک رمضان جشن گرفته میشود. این عید به معنای "عید فطرت" است و فرصتی برای شکرگزاری به درگاه خداوند به خاطر نعمتهایش و همچنین فرصتی برای برقراری همبستگی و محبت بین مسلمانان به شمار میآید.
فقه قرآنی، دانشی پویا و بالنده است که همواره در حال تکامل و پاسخگویی به نیازهای روز جامعه است. «موسوعه آیات الاحکام»، اثری جامع و نوآورانه در این زمینه است که تلاش میکند با استفاده از آیات قرآن، به تبیین دقیق و جامع احکام فقهی بپردازد.
همزمان با ماه مبارک رمضانکتاب "گفتارهای نو از دعا و نیایش در رمضان" بر روی پیشخوان
ماه مبارک رمضان، باز شدن درب دانشگاه خودسازی است در دانشگاهی که همه مومنین دانشجویانش هستند. یکی واحد بیشتری می گیرد، نظیر واحد خودسازی، اصلاح و آمرزش، و در این دانشگاه به مراتب عالی ارتقاء پیدا می کند و یکی واحد کمتری بر می دارد. ماه مبارک رمضان، ماه گسترش سفره نعمات الهی است؛ آن هم چه سفره ای! رسول خدا فرمودند: «تاکنون این سفره را نه کسی دیده، و نه کسی شنیده و نه به قلب کسی خطور کرده است » و سر این سفره فقط یک گروه می نشینند، این گروه فقط روزه دارها هستند. سفره ای با این گستردگی، اگر انسان نتواند سر این سفره حاضر شود و نتواند بهره ای ازآن ببرد خیلی محروم است. ماه رمضان، ماه فرصت یابی است. فرصت آشتی با خدا است، هرکس در طول سال قهر بوده است، بهترین فرصت برای آشتی را با خالق خود می یابد. فرصت نظم و برنامه ریزی است، هرکس بی نظم بوده این جا باید منظم شود. به موقع بیدار شویم، به موقع بخوریم و به موقع بیاشامیم. ماه فرصت ازدیاد تقوا و ماه فرصت تقویت اراده است. آنهایی که می گویند: نمی توانیم اراده مان را تقویت کنیم، تصمیم میگیریم اما دوباره ترک می کنیم، پی در پی زمین می خوریم، به خدا قول می دهیم اما زیرش می زنیم. رمضان ماه تقویت اراده است. شما که روز ماه رمضان از همسر حلالت اجتناب میکنی، پس می توانی از نگاه حرام در غير ماه رمضان هم اجتناب کنی. توکه اراده ات ، اراده است به خصوص هنگام غروب که چشمت سیاهی می رود، نزدیک آب نمی روی! اراده ات می گوید نرو پس می توانی دنبال مواد مخدر نروی، می توانی دنبال لقمه حرام نروی، می توانی دنبال مشروب نروی. حدیث از پیامبر است که می فرماید: هرگاه «صائم» و روزه دار در جواب کسی که به او فحاشی می کند، بگوید: «إني صائم، سلام علیک» ببخشید من جوابت را نمی دهم، فرمود: این در واقع حجابی از نور است که به شکل مانع و سدی از رحمت خدا می آید و او را از آتش باز می دارد. می گوید: او خودش را کنترل نمود. ماه مبارک رمضان ظرفیت عظیمی برای رشد بندگان الهی دارد و در این ماه سخنوران به دنبال برخی مسائل مهم هستند تا در قلوب آماده پذیرش مخاطب جای دهند. . کتاب " گفتارهای نو از دعا و نیایش در رمضان" توسط جمعی از پژوهشگران در 18 گفتار و472 صفحه، توسط انتشارات پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام به زیور تبع آراسته شده است و به دنبال تبیینی کاربردی و مستند از سخنرانی های خطبای معاصر درباره ماه مبارک رمضان می باشد.
برشی از کتاب افضلیت دعا نسبت به تلاوت قرآن چندین روایت داریم که سوال شده است: آیا تلاوت قرآن افضل است یا خواندن دعا و در خانه خدا گدایی کردن؟ از امام صادق علیه السلام سوال کردند: دو نفر مشغول خواندن نماز می شوند؛ یکی در نماز سوره های زیاد از قرآن می خواند و یکی در نماز دعاهای زیادی می خواند. یا در غیر نماز کسی می نشیند و تلاوت قرآن میکند و کسی هم دعای ابوحمزه می خواند، دعای سحر می خواند، دعای افتتاح می خواند. فرمودند: هردو فضیلت دارد؛ ولی راوی سماجت کرد که در انتخاب این دو گزینه قرائت قرآن ودعا کدام برتر است؟ حضرت فرمودند: دعا خواندن و نیایش و گدایی کردن حتی از تلاوت قرآن هم افضل است. این نص فرمایش امام صادق است. چندین روایت به این مضمون داریم. چرا دعا از تلاوت قرآن بالاتر است؟ قرآن کلام خداست و شما می خوانید؛ اما دعا کردن، نیایش، گدایی و راز و نیاز و مناجات حتی از کتاب خدا بالاتر است. شاید چند جهت داشته باشد؛ یک جهت اینکه دعا کردن و نیایش دستور خود قرآن است: « وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ » خود خدای متعال می فرماید که دعا بکنید، من اجابت می کنم . « إن الذين يستكبرون عن عبادتي سيدخلون جهنم داخرين» خداوند دعا را به عنوان یک عبادت مهم به حساب آورده، می فرماید: کسانی که از عبادت من استكبار می ورزند، به زودی وارد جهنم خواهند شد. دعا اولا عبادت است، ثانیا دستور خود خداست.
دای متعال در آخرین آیه سوره مبارکه فرقان فرموده: « قُلْ مَا يَعْبَؤُاْ بِكُمْ رَبِّى لَوْلَا دُعَآؤُكُمْ » اگر دعاهای شما نبود، گدایی های شما نبود، نیایش های شما نبود، من به شما توجه و اعتنا نمی کردم. یعنی اگردعا نباشد، شاید بلانازل بشود. خدا این سرشکستگی و سرافکندگی و ذلت بنده را دوست دارد. چیزی جز دعا و تضرع ما را از سخط وغضب خدا نجات نمی دهد. به قول مولانا : زور را بگذار زاری را بگیر رحم آید سوى زاری ای فقیر انسان در دستگاه خدا نباید شانه بکشد، گردن بلند بکند، اظهار زور و قدرت کند، خودستایی و خودنمایی کند، نباید بگوید من چنین کردم و چنان کردم؛ این جا این چیزها قیمت و بها ندارد، بلکه باعث سرشکستگی انسان می شود. شیطان شش هزار سال عبادت کرد و چون خود محور و خودبین و خودخواه بود، عبادت های او هم از بین رفت. «زور را بگذار زاری را بگیر»؛ خدا زاری را دوست دارد. کسی که زمین خورده و دل شکسته است، قطعا به او نظر خواهد شد. شاید این شعر حافظ مضمون دهها یا صدها روایت باشد که می فرماید: در کوی ما شکسته دلی می خرند و بس بازار خودفروشی از آن سوی دیگر است دلیل دیگر افضلیت دعا از خواندن قرآن، این است که دعا مغز عبادت است؛الدعاء مخ العبادة». آن شکستگی که در دعاو تضرع و گدایی هست، در نماز و تلاوت قرآن نیست. انسان در تلاوت قرآن، خودش را مخاطب خدا قرار داده و خدا دارد با او صحبت می کند؛ اما در دعا و نیایش، حالت تضرع و گدایی دارد؛ آن شکستگی و ذلت نفسی که در دعا هست، در بقیه عبادتها نیست.
شماره نهم فصلنامه «نامه جمهور» با عنوان ویژهنامه کارگری، به زودی منتشر خواهد شد. این شماره از فصلنامه در 344 صفحه، به بررسی ابعاد مختلف زندگی کارگران در ایران میپردازد.
کتاب "رهیافتهای توحیدی 3" با عنوان "شرح کتاب روح توحید؛ نفی عبودیّت غیرخدا با رویکرد فلسفی"، اثری است که به کوشش صدیقه حاجیعلیان توسط پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیهالسلام) در سال 1403 به شمارگان 300 نسخه به چاپ رسیده است.
کتاب «رهیافتهای توحیدی 2» شرحی است بر کتاب ارزشمند «روح توحید؛ نفی عبودیت غیر خدا» اثر حضرت آیتالله خامنهای (مدظلهالعالی) که با رویکردی اجتماعی و به کوشش رضا خانجانی توسط انتشارات پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام منتشر شده است.