به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه‌السلام)، در ابتدای این نشست، دکتر فلاح مدیر کارگروه تربیت، زن و خانواده پژوهشکده، ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع اساتید و طلاب، اهمیت پرداختن به مباحث خانواده را از دو جهت مورد توجه قرار داد.
1. نقش فرد در خانواده:
دکتر فلاح با تاکید بر نقش هر فرد به عنوان عضوی از خانواده، لزوم آشنایی با نقش‌های مختلف اعضای خانواده (پدر، مادر، فرزند، همسر و ...) را ضروری دانست. وی خاطرنشان کردند که این آشنایی باید بر اساس معارف اسلامی، آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت (علیه‌السلام) باشد تا بتوان به درستی این نقش‌ها را ایفا کرد.
2. نقش تبلیغی و ترویجی:
سخنران با اشاره به نقش مبلغان و فعالان فرهنگی در جامعه، لزوم پرداختن به مسائل خانواده در فعالیت‌های تبلیغی را مورد تاکید قرار داد. وی از حاضران خواستند که با مطالعه و آگاهی از مسائل مربوط به خانواده، بتوانند در این زمینه نیز رسالت خود را به عنوان مبلغان و فعالان فرهنگی به نحو احسن انجام دهند.
چالش‌ها و تهدیدات پیش روی خانواده در دنیای معاصر
دکتر فلاح در ادامه سخنان خود به چالش‌ها و تهدیدات پیش روی خانواده در دنیای معاصر اشاره کرد و گفت: "امروزه خانواده‌ها با چالش‌های بسیاری روبرو هستند. تغییر نقش‌ها، تحریف نقش‌ها و جابجایی نقش‌ها از جمله مشکلاتی است که بنیان خانواده را تهدید می‌کند. برای مقابله با این تهدیدات، لازم است که با معارف اهل بیت (ع) و قرآن کریم آشنا شویم و نقش‌های خود را به درستی بشناسیم و ایفا کنیم."
اهمیت فهم دقیق نقش‌ها در خانواده
وی در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت فهم دقیق نقش‌ها در خانواده اشاره کرد و اظهار داشت: "بسیاری از مشکلات و آسیب‌های خانواده‌ها ناشی از عدم فهم دقیق نقش‌هاست. اگر هر یک از اعضای خانواده، اعم از پدر، مادر، فرزند و همسر، نقش خود را به درستی ایفا نکنند، هدف اصلی خانواده که تربیت فرزندان صالح و ایجاد محیطی آرام و امن برای رشد و تعالی اعضا است، محقق نخواهد شد."
جایگاه خانواده در نظام معرفتی دین
دکتر فلاح با اشاره به تفاوت نگاه دنیا و دین به خانواده، خانواده را در نظام معرفتی دین، حلقه وصل فردیت و اجتماع، جامعه‌ساز و تمدن‌ساز معرفی کرد و گفت: "خانواده در دین اسلام از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است. خانواده نه تنها محل تربیت فرزندان، بلکه کانون محبت و آرامش برای اعضای آن است. خانواده، جامعه را می‌سازد و تمدن را شکل می‌دهد."
نقش خانواده در تربیت افراد برای ایفای نقش‌های اجتماعی
سخنران در ادامه به مراحل شکل‌گیری شخصیت اجتماعی فرد در خانواده و توسعه نقش‌ها از فرزندی تا همسری و والدی پرداخت و نقش خانواده را در تربیت افراد برای ایفای نقش‌های اجتماعی مهم برشمرد. وی در عین حال، خانواده را در دنیای معاصر در معرض تهدیدات جدی دانست و افزود: "امروزه دشمنان اسلام و انسانیت، خانواده را هدف قرار داده‌اند. آنها با ترویج فرهنگ غربی و القای افکار انحرافی، سعی در تضعیف بنیان خانواده دارند. ما باید هوشیار باشیم و با تمسک به معارف اسلامی، از خانواده خود در برابر این تهدیدات محافظت کنیم."
ضرورت احیای نگرش صحیح به خانواده
دکتر فلاح با اشاره به سوء استفاده بنگاه‌های اقتصادی و قدرت از خانواده برای رسیدن به منافع خود، ضرورت احیای نگرش صحیح به خانواده را مورد تاکید قرار داد و انگاره‌سازی‌های منفی نسبت به خانواده و نقش‌های آن را از جمله حربه‌های دشمنان برای تضعیف خانواده‌ها برشمرد.
نقش پدر و مادر در خانواده و چالش‌های پیش روی آنها
وی در بخش دیگری از سخنان خود به نقش پدر و مادر در خانواده و چالش‌های پیش روی آنها در ایفای این نقش‌ها پرداخت و با اشاره به الگوهای قرآنی مانند حضرت نوح (ع)، لزوم حفظ لطافت پدری و محبت به فرزندان در هر شرایطی را یادآور شد.
وی بر لزوم بازخوانی نقش‌ها در خانواده و مواجهه با چالش‌های مربوطه تاکید کرد و گفت: "ما باید نقش پدری را در وضعیت‌های مختلف، از جمله نصیحت، خطای فرزند، تربیت و تعلیم ادب به درستی ایفا کنیم و معارف قرآنی و اهل بیت علیهم السلام را مدنظر قرار دهیم."
مدیر کارگروه تربیت، زن و خانواده پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه‌السلام در ادامه به تحریف و تغییر نقش‌ها در خانواده‌های امروزی اشاره کرد و افزود: "وقتی نقش‌های مردانه به زنان و نقش‌های زنانه به مردان واگذار می‌شود، خانواده نمی‌تواند وظایف اصلی خود را به درستی انجام دهد."
شالوده خانواده بر اساس محبت
دکتر فلاح همچنین به نقش محبت و مهربانی در خانواده پرداخت و گفت: "اساساً شالوده خانواده بر اساس محبت شکل می‌گیرد و ما باید نسبت به آن توجه داشته باشیم." وی همچنین بر اهمیت محبت به موقع و به اندازه در خانواده تاکید کرد و افزود که محبت افراطی می‌تواند به انحراف نقش‌ها و نابسامانی در خانواده منجر شود.
یکی از نکات مهمی که دکتر فلاح به آن اشاره کرد، نیاز به آموزش مهارتهای حل مسئله و چالش‌های اخلاقی در خانواده است. او گفت: "ما باید از میراث معارف اسلامی خود بهره‌برداری کنیم و این مهارت‌ها را به زوجین آموزش دهیم." وی همچنین تأکید کرد که آموزش درست و انتقال معارف اسلامی می‌تواند به تحقق اهداف خانواده کمک کند.
فلاح به مخاطبان نشست توصیه کرد که نقش‌های مختلف در خانواده را به درستی درک کنند و به چالش‌های موجود با دیدی قرآنی و اسلامی نگاه کنند. او افزود: "ما باید به عنوان یک عضو فعال در خانواده، نقش‌های خود را به درستی ایفا کنیم و از تغییر و تحریف آنها جلوگیری کنیم."
ضرورت بازخوانی معارف اسلامی در حوزه خانواده
سخنران در پایان سخنان خود، با اشاره به غفلت از میراث معارف اسلامی در حوزه خانواده، بر ضرورت بازخوانی این معارف و تبیین آنها برای خانواده‌ها تاکید کرد و نگرش صحیح به خانواده را شامل چهار مؤلفه دانست که در جلسات آینده به تفصیل به آنها پرداخته خواهد شد:
نگاه آیه‌ای به خانواده: خانواده به عنوان آیه‌ای از آیات الهی و نمادی از وحدت و یگانگی.
خانواده به مثابه ظرف ابتلا: خانواده به عنوان محل آزمایش و امتحان انسان‌ها در برابر مشکلات و سختی‌ها.
عجین شدن خانواده با محبت الهی: محبت و مودتی که خداوند در دل اعضای خانواده قرار داده است.
توسعه دید و سعه صدر در خانواده: لزوم داشتن دیدگاه وسیع و صبر و تحمل در برابر مشکلات و اختلافات خانوادگی.
این نشست با پرسش و پاسخ حاضران به پایان رسید.
علاقه‌مندان به سلسله مباحث مطرح شده در این نشست، می‌توانند به فایل‌های صوتی در کانال پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه‌السلام) در پیام‌رسان‌های ایتا و بله به نشانی زیر و با جستجوی هشتک‌های #خانواده #نگرش مراجعه کنند:
🆔 eitaa.com/rboresearch
🆔 ble.ir/rboresearch