ابولبابه [1]

نام او رفاعة بن عبدالمنذر بن زبير است، گرچه برخى نام وى را مبشر [2] و يا بشير [3] هم ذكر كرده اند. او از بزرگان و رؤساى طايفه ى اوس [4] و يكى از ياران بزرگ پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) بود و رواياتى نيز از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) نقل كرده است. [5] ابولبابه از غلامان قبيله ى بنى قريظه بود و پيامبر(صلى الله عليه وآله) او را در حالى كه غلام فردى به نام مكاتب بود، خريد و آزاد فرمود. با آن كه او در جنگ بدر حضور نيافت ،از اصحاب بدر به شمار مى آيد و پيامبر(صلى الله عليه وآله)سهمى از غنايم را به او داد، زيرا پيامبر اكرم(صلى الله عليه وآله) پس از حركت، در بين راه او را به مدينه برگرداند و براى پيشگيرى از شورش منافقان او را خليفه و جانشين خود در مدينه قرار داد، زيرا منافقان قصد داشتند با شايعه پراكنى اوضاع مدينه را به هم بزنند. از جمله شايعاتى كه منافقان پس از جنگ بدر مطرح كردند شايعه ى شكست مسلمانان در جنگ بدر بود; طورى كه مردى از منافقان به ابولبابه گفت: «ياران شما چنان پراكنده شده اند كه ديگر هرگز جمع نخواهند شد و بيشتر اصحاب محمد(صلى الله عليه وآله) و خود او كشته شده اند.»  ابولبابه در پاسخ او گفت: «خداوند متعال اين گفتار تو را تكذيب نمايد.» [6] بدين شكل، درايت او باعث شد كه شايعه پراكنى هاى منافقان و يهوديان بى نتيجه بماند و پيامبر(صلى الله عليه وآله) نيز از غنايم جنگى سهمى براى او در نظر گرفت. هم چنين پيامبر(صلى الله عليه وآله) هنگام غزوه ى «سويق» نيز حكومت مدينه را به او سپرد، اما او در جنگ اُحد و ساير جنگ ها در خدمت پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) حاضر بود و در فتح مكه نيز پرچم قبيله ى بنى عمرو بن عوف با ابولبابه بود. ابولبابه يكى از نقباى حاضر در پيمان عقبه نيز دانسته شده است. [7]

ادامه محورهای مقاله :

1. ابولبابه و قبول اسلام
2. توبه ى ابولبابه
3. ابولبابه و دعاى باران پيامبر(صلى الله عليه وآله)
4. ابولبابه و نقل حديث
5. ابولبابه و زمان مرگ

[1]. محقق: غفور مرادی .

[2]. الروض الانف، سهيلى 3 : 493.

[3]. تاريخ الاسلام، ذهبى 3 : 361 و اعيان الشيعه، امين عاملى 2 : 421.

[4].أعيان الشيعة، امين عاملى 2:421.

[5]. طبقات ، ابن سعد (ترجمه : مهدوى دامعانى) 4 : 383.

[6]. دلائل النبوة، بيهقى (ترجمه : مهدوى دامغانى) 2 : 298.

[7]. تاريخ الاسلام، ذهبى 3 : 361.ادامه مقاله در جلد سوم دایره المعارف صحابه