به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیهالسلام، با ارزشترین ماه سال از راه میرسد و چشم منتظران دعا و نیایش با آمدنش روشن میشود، آری ماه خدا، ماه روزه، ماه قرآن، ماه راز و نیاز، ماه دلدادگی و تغییر، ماه نجواهای شبانه، و بالاخره ماه خودسازی و گناهسوزی آرام آرام نزدیک میشود.
مشتاقان دیدار این ماه لحظه شماری میکنند تا با حضور بر سفره افطار و سحری ضمن سوزاندن آثار گناه و خطاها و پیرایش و صفا دادن روح و جان، نفس خویش را در برابر وسوسههای ویرانگر شیاطین بیمه کنند.
خوشا به حال آنان که هر سال در ماه رجب و سپس شعبان به استقبال این مسافر میروند و انتظارش را میکشند تا پس از شعبان به دیدارش توفیق یابند و او را ملاقات کنند که برای مشتاقان بس شیرین و آرام بخش است.
ماه شعبان دو گونه انتظار در خود دارد یکی انتظار ظهور مولود نیمه شعبان که آمدنش از سویی بهار طبیعت و دلها را نوید میدهد و از سویی دیگر روح امید و باور به زندگی سالم معنوی را در ما میدمد، کسی که با آمدنش پایان تاریکیهای جهل و بیعدالتی و ظلم و استبداد را جشن خواهیم گرفت.
دوٌمین انتظار در ماه شعبان حضور بر سفره مهمانی خداوند کریم و در انتظار نو شدن جانها و دلها در بهار قرآن، ماه عبادت و روزهداری است. از ویژگیهای مهمٌ این ماه آمدن نامش در کتاب بزرگ وحی یعنی قرآن کریم است در حالی که از دیگر ماههای سال در آن خبری نیست. «شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن».
ویژگی خاص و بارز این ماه باز بودن همه درهای آسمانها از نخستین شب ماه رمضان تا آخرین شب آن است. ابوسعید خُدری از اصحاب بزرگ رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) در حدیثی از آن حضرت نقل میکند فرمود: «إنٌ أبواب السماء تفتٌح فی أوٌل لیله من شهر رمضان و لاتغلق إلی آخر لیله منه». در آغازین شب رمضان همه درهای آسمانها به روی مشتاقان باز میشود و تا آخرین شب این ماه پذیرای سوخته دلان و اهل مناجات است.
پیام این حدیث این است که همه درها به روی همگان و برای همیشه باز نمیماند، لطف ویژه خداوند به بندگانش مخصوص این ماه است و فرصتی است طلائی تا سفره دل را بگسترانند و آثار تند و زننده خطاها را از جانها بزدایند. پس توجه کنیم تا فرصتسوزی نکنیم.
چرا ماه رمضان این اندازه بزرگ و مورد احترام است، مگر بقیه ماههای سال متعلق به خدا و آفریده او نیست؟
پاسخ را باید در امتیازات ویژه آن پیدا کنیم که این امتیازات در آیات کتاب مقدٌس قرآن مجید و روایات صحیح دیده میشود: دوران زندگی موجودات بر اساس سال و ماه و هفته و روز سنجیده میشود و در این مقیاس است که جهان طبیعت و موجودات ساکن در آن عمر طبیعی خود را به دست میآورند، اکنون این سؤال مطرح میشود که این معیار از کجا و توسٌط چه کسی شکل گرفته است؟
قرآن کریم تعداد ماههای یک سال و تقسیم آن به عدد دوازده را اراده و خواست خدا میداند «إنٌ عدٌه الشهور عند الله إثنی عشر شهرا» پس این تقسیم ربطی به کار بشر ندارد. شروع و آغاز اوٌلین روز سال، اوٌلین روز از ماه رمضان است، بنابر این هر سال با این ماه با برکت آغاز میشود.
سیٌد ابن طاووس در کتاب ارزشمند اقبال الاعمال روایتی از امام امیر مؤمنان علی (علیهالسلام) نقل کرده است که فرمود: «إنٌ أوٌل کلٌ سنه أوٌل یوم من شهر رمضان» آغاز هر سال با اولین روز ماه رمضان است. ماه رمضان ماه خداست، خالق هستی در کتاب شریفش قرآن و در احادیث قدسی این ماه و روزه آن را به خودش نسبت داده است، رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: «رمضان شهر الله و هو ربیع الفقراء»، رمضان ماه خدا و بهار بیچارگان و نیازمندان است.
رمضان سیّد و سرور همه ماهها است، در روایتی از امام هشتم علی بن موسی الرضا (علیهالسلام) نقل شده است که فرمود: روز قیامت ماه رمضان پیشاپیش دیگر ماهها آراسته به زیورهای نیکو همچون ماه در میان ستاره هاست. کتابهای آسمانی مانند تورات و انجیل و قرآن و غیر آن در ماه رمضان بوده است .
با ارزشترین و قیمتیترین شبهای سال شب قدر است که به نصٌ قرآن کریم این شب ارزشمند در ماه رمضان واقع شده است. دلیل دیگر برتری این ماه را وجود شب قدر در این ماه میدانیم.
با عنایت و توجٌه به فضائل و ارزشهای موجود در این ماه و با نگاهی دقیق به اعمال واجب و مستحبٌ در آن در مییابیم که تمام ابزار و وسائل تحوٌل و دگرگونی روحی و معنوی فراهم است، آنچه در این ماه واجب است روزه است که انسان مسلمان با خویشتنداری از خوردنیها و آشامیدنیها و لذّتهای جنسی در فاصله زمانی اذان صبح تا غروب خورشید اراده خویش را بر اطاعت و فرمانبری خالق هستی، به نمایش میگذارد و با تمرینی نسبتا سخت ولی شیرین، خود آزمائی تربیتی را تجربه میکند و رسیدن به مقام قرب و تایید بندگی خدای متعال را اثبات میکند.
بخشی دیگر از دستورات صادر شده در این ماه پرداختن به مستحبٌاتی است که نقش وسائل و ابزار کمکی در مسیر قرب به خداوند را بازی میکنند که از آن جمله است انس با قرآن و تلاوت سورهها و آیات این کتاب مقدٌس، خواندن و زمزمه دعاهای مخصوص پس از نمازهای واجب، دعای افتتاح، ابوحمزه ثمالی، دعای جوشن کبیر و مراسم احیای شب قدر.
امّا از توجّه به یک نکته غفلت نکنیم که توفیق باریابی به سفره پر از نعمت رمضان، مستلزم ارادهای قوی و درخواستی ملتمسانه از محضر پر مهر خداوند بنده نواز و توبهپذیر است، فراموش نکنیم که همّت دشمنان خاموش کردن فریاد رهپویان ولایت علوی و مهدوی است پس در دعاها ظهور منجی و همدلی اهل ولاء و سر افکندگی دشمن را تقاضا کنیم.