فرات بن حيان عجلى [1]
به نقل ابن عبدالبر، فرات بن حيان [2] بن ثعلبه عجلى، از طايفه بنى عجل و هم پيمان طايفه بنى سهم بوده و همراه پيامبر(صلى الله عليه وآله) به مدينه هجرت كرده است. حارثة بن مضرّب و حنظلة بن ربيع از او روايت نقل كرده اند. وى از كوفيين شمرده شده است. [3] و يكى از چهار نفرى از قبيله ربيعه است كه اسلام آوردند. او را راهنماى راه ها شمرده اند. زمانى كه رسول خدا(صلى الله عليه وآله) از دنيا رفت او به مكه آمد و خود و فرزندانش در آن جا ساكن شدند. [4] ابو حاتم مى گويد: او كوفى است. و بغوى مى گويد: ساكن كوفه شد، خانه اى در آن جا بنا كرد و فرزندانش در كوفه ساكن شدند. و ابن سعد او را از كسانى كه در خندق شركت داشتند، شمرده است. و مرزبانى مى گويد: از كسانى است كه پيامبر(صلى الله عليه وآله) را هجو كرد و سپس آن حضرت را مدح كرد و پيامبر(صلى الله عليه وآله) مدح او راپذيرفت. [5] سایر محورهای این مقاله عبارتند از:
- فرات و جنگ بدر
- فرات و سريه قرده [6]
- فرات و جنگ بدر الموعد
- سريّه زيد بن حارثه به عيص [7]
- فرات و مسيلمه كذاب
- سرانجام فرات بن حيان [8]
[1]. محقق و نویسنده:عبدالرضا عسکری
[2]. ابن اثير، او را فرات بن حبان ناميده است. (اسد الغابه 4 : 51)
[3]. الاستيعاب، ابن عبدالبر 3 : 59-1258.
[4]. اسد الغابه، ابن اثير 4 : 52.
[5]. الاصابه، ابن حجر 5 : 273.
[6]. در راه نجد به سوى عراق و در ناحيه ذات عرق كه بعد از ربذه و قبل از غمره است، قرار دارد. (الطبقات الكبرى، ابن سعد 2 : 27) و در معجم البلدان آمده است كه فرده يا قرده نام آبى است. (معجم البلدان، ياقوت حموى 4 : 248 و 322)
[7]. از آبادى هاى كنار درياى سرخ كه در راه كاروان قريش از مكه به شام قرار دارد. (معجم البلدان، ياقوت حموى 4 : 173)
[8]. جهت توضیح بیشتر رک: جلد ششم دائره المعارف صحابه