حُجر بن عَدى [1]
ابوعبد الرحمن حجر بن عدى الأدبر [2] بن معاوية بن جبلة بن عدى بن ربيعه بن معاوية الاكرمين بن الحارث بن معاوية بن الحارث بن معاوية بن ثور بن مرتع بن معاوية بن كندة [3] الكندى الكوفى معروف به حجر الخير. [4] وى پيش از اسلام در قبيله كنده چشم به جهان گشود و به همراه برادرش هانى بن عدى به محضر رسول گرامى اسلام9 شرفياب گشته مسلمان شدند. از تولد و زمان اسلام آوردن اين صحابى بزرگوار و حقيقت محور در كتاب هاى تاريخ و سيره مطلبى ذكر نشده است. [5] ساير محورهاى اين مقاله كه محقق محترم آن را مورد بررسى قرار داده است عبارتند از:
- حجر صحابى يا تابعى؟
- حجر در محضر پيامبرصلی الله علیه وآله وسلم
- حجر در عصر ابوبكر
- حجر در عصر عمر
- حجر در زمان عثمان
- حجر در عهد على علیه السلام
- حجر در جنگ هاى اميرالمومنين علیه السلام
- حجر و شهادت امام على علیه السلام
- حجر در عصر امام حسن مجتبى علیه السلام
- مبارزات حجر در زمان معاويه
- حجر و مغيرة بن شعبه
- حجر و زياد بن ابيه
- حجر و جنگ با زياد
- حجر در دوران اختفا
- شهادت حجر
- بازتاب شهادت حجر
- اِخبار پيامبر از شهادت حجر
- حجر و نقل احاديث [6]
[1]- محقق و نويسنده: حسين شهسوارى.
[2]. در اسد الغابه آمده است: در جنگى بر إلتين او شمشيرى اصابت كرده و او را مجروح ساخت. از اين رو وى را به اين لقب ملقب كردند. اسدالغابة، ابن اثير 1:461; الاستيعاب، ابن عبدالبر1: 329; تاريخ دمشق، ابن عساكر 12: 207، اعيان الشيعه سيد محسن امين: 4: 57.
[3].ابن سعد در طبقات چنين آورده: «مرتع بن معاوية بن كندى»; ابن عساكر گويد: نسب او به كهلان بن سبا مى رسد. تاريخ مدينة دمشق،ابن عساكر 12: 207.
[4]. اسدالغابه ،ابن اثير، 1: 461; الاستيعاب، ابن عبدالبر 1: 329; الاصابة، ابن حجر عسقلانى 2: 32; تاريخ مدينه دمشق، ابن عساكر 12: 207، المستدرك، حاكم نيشابورى 3: 468; اعيان الشيعة، سيد محسن امين 4: 750. اصل اين قبيله از قبائل يمنى مى باشند و بنا به دلائل تاريخى كه مجال ذكرش نيست به سرزمين عراق كوچ كرده و در آنجا سكنى گزيدند.
[5]. محمد ابن سعد در الطبقات مى نويسد: وفد كندة: عن الزهرى قال: قدم الأشعث بن قيس على رسول الله9فى بضعة عشر راكبا من كندة فدخلوا على النبى(صلى الله عليه وآله)....الطبقات الكبرى، 1: 328. شايد وى نيز جزء همين گروه بوده باشد.
[6]- جهت توضیح بیشتر رک:جلد چهارم دایره المعارف صحابه پیامبر9