به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه‌السلام، بیش از یک دهه از به صدا درآمدن زنگ خطر درباره کاهش جمعیت ایران می‌گذرد. اما هنوز اقدامات جدّی برای توقف سیاست‌های غلط تحدید نسل صورت نگرفته و با وجود ناآگاهی مردم از بحران قریب‌الوقوع کاهش جمعیت، در حوزه فرهنگ‌سازی و اقناع اذهان عمومی برای ضرورت فرزندآوری و تکثیر نسل، سرعت عمل مسئولان در این‌باره، با بزرگی بحران پیش‌رو متناسب نیست.
برخی افراد و نهادهای دغدغه‌مند کوشیده‌اند برخلاف جوّ سنگین موجود علیه فرزندآوری، حقیقت را به گوش مردم برسانند، ولی تبدیل شدن سیاست مقطعی کاهش جمعیت به یک فرهنگ پایدار در جامعه ایرانی، مانع از تأثیر این اقدامات اندک است.
از جمله اقداماتی که در زمینه فرهنگ‌سازی از سوی دغدغه‌مندان صورت گرفته، نگارش آثاری درباره ضرورت و فواید فرزندآوری است؛ این آثار به ویژه در قالب کتاب، محدود و انگشت‌شمارند، ولی به منزله گام‌های اولیه، بسیار ارزشمندند. هدف بیشتر این نویسندگان، بازکردن گره‌های ذهنی جامعه نخبگان بوده و اطلاعات و استدلال‌های به‌کاررفته در آن‌ها، عموما متناسب افراد آشنا به فضای گفتمان علمی در سطح بالا است.
سمیه سادات موسوی و سیده زهرا موسوی با نگارش «جمعیت جان» دو خط مشی اصلی را برای نگارش کتاب خود مشخص کرده‌اند؛ اولاً اثری نگاشته‌اند که جامعه هدف در آن، بیشتر زنان جامعه باشند؛ چراکه بار اصلی فرایند فرزندآوری بر دوش بانوان است. ثانیاً باید زبان ارائه مطالب برای مخاطب امروز، کاملاً ترویجی و قابل فهم و البته جذاب باشد.
در این اثر تلاش شده است با در نظر گرفتن اصول مخاطب‌شناسی و توجه به ظرافت‌های روحی بانوان، تمهیداتی برای اثربخشی هرچه بیشتر کتاب در نظر گرفته شود؛ چراکه نویسندگان آن معتقدند اگر قرار است حاصل پژوهش‌های علمی، در سطح گسترده و همگانی بر زنان جامعه تأثیر بگذارد، باید به زبانی قابل فهم و ساده عرضه شود و با به‌کارگیری تکنیک‌های متنوع، پیام اصلی کتاب بر روح و جان مخاطب بنشیند.
نویسندگان کتاب برای پرهیز از خستگی و دل‌زدگی مخاطب در مواجهه با حجم پیوسته و انبوه اطلاعات، در فواصل مختلف، موقفی برای استراحت در نظر گرفته‌اند تا با نقل داستانک‌ها و ماجراهای واقعی، علاوه‌بر رفع خستگی، نمودی ملموس از مطالب بیان شده در ذهن مخاطب ایجاد شود؛ همچنین با گزینش و درج تصاویر زیبا و متنوع در میان مباحث، بر گیرایی و جذابیت اثر افزوده‌اند.
با توجه به رویکرد اسلامی در نگارش متن، اساس کار برای تبیین مباحث، استناد به آیات و روایات است، اما به منظور اقناع ذهنی مخاطبان در سطوح مختلف، از دلایل و دستاوردهای علومی همچون جامعه‌شناسی، جمعیت‌شناسی و روان‌شناسی نیز در لایه‌های متن استفاده شده است.
در این اثر برای ارائه نکات گردآوری شده، ابتدا پیشینه کنترل جمعیت بررسی و به خطراتی اشاره شده است که در صورت بی‌توجهی به مسئله جمعیت، گریبان‌گیر کشور و مردم می‌شود و در ادامه، دیدگاه اسلام درباره فرزندآوری تبیین و پس از آن، مهم‌ترین دغدغههای رایج درخصوص فرزندآوری بین خانواده‌ها، به‌ویژه زنان، در دو بُعد فردی و اجتماعی مطرح و به آن‌ها پاسخ داده شده است.
یکی از ظرافت‌های به‌کاررفته در نگارش کتاب، این است که نویسندگان آن کوشیده‌اند خود را نه در برابر مخاطب، بلکه همراه و هم‌صدا با او قرار دهند و به مسئله فرزندآوری، به‌ویژه دغدغههای آن، از منظر زنان بنگرند؛ از این‌رو، تنها به ارائه نظرات خود اکتفا نکرده و هنگام بیان مطالب، سئوالات و ابهاماتی را که ممکن است به ذهن مخاطب خطور کند، در نظر گرفته و با طرح آن‌ها، پاسخ مناسب را ارائه داده‌اند.
کتاب جمعیت جان (پاسخی به دغدغههای مادران دربارن فرزندآوری) نوشته سمیه سادات موسوی و سیده زهرا موسوی در قطع رقعی، 212 صفحه، شمارگان 500 نسخه به تازگی توسط انتشارات پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه‌السلام منتشر شده است.
این اثر در چهار فصل «ضرورت فرزندآوری برای ایران امروز»، «فرزندآوری از دیدگاه اسلام»، «دغدغههای فردی فرزندآور» و «دغدغههای اجتماعی فرزندآوری» با هدف پاسخ به دغدغههای مادران در مورد فرزندآوری به زیور طبع آراسته شده است.
- برای تهیه کتاب «جمعیت جان» به این لینک مراجعه شود.