محرم که از راه می‌رسد دلهای شکسته از نو داغدار می‌شود. محرم که می‌آید، حکایتی تکرار می‌شود که دلهای عاشق از خود بی‌خود می‌شوند؛ محرم که می‌شود جان‌های بیقرار با احساسی شگفت در خود می‌شکنند و اشک‌ها، این یاوران همیشگی لحظه‌های غبارآلود، آماده می‌شوند تا ببارند؛ محرم که می‌آید گویی بر مذاق اهل ولایت، روزگار تغییر حال می‌یابد، انگار دستان بریده‌ای از علقمه صدایشان می‌کند و به همه می‌فهماند میکده اهلِ معرفت، دوباره به سقایت آمده است، عاشقان بیایند و به خون وضو گیرند.
حکایت محرم، حکایت خون است، حکایت خورشید است بر خشک چوب نیزه‌ها.... و هر آن کس را که با نام حسین علیه‌السلام در درونش حزنی نیست، لاجرم محروم از عشق است.
واقعه کربلا برای مردم ما و برای تمام آزاد اندیشان و آزادگان جهان، داستان مقابله حق با باطل، مبارزه عدل با ستم و پیروزی خون بر شمشیر است و عاشورا حماسه مکرر تاریخ انسان و تمام روزها عاشورا و تمام ماه ها محرم و تمام سرزمین‌ها کربلا است.
روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه‌السلام با عرض تسلیت و تعزیت به مناسبت فرارسیدن ماه محرم، ماه خروش و جوشش، ماه عبرت و اعتبار، ماه بی‌سیرتی ستم و ستمگران، ماه قیام سرور و سالار آزادگان و شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین(ع)، توجه مخاطبان عزیز را به اعمال 10 روز اول محرم (دهه اول محرم) جلب می‌کند.
اعمال شب اول ماه محرم
1. نماز: این شب چند نماز دارد كه یكی از آنها به شرح ذیل است:
دو ركعت، كه در هر ركعت بعد از حمد یازده مرتبه سوره توحید خوانده شود.
در فضیلت این نماز چنین آمده است:
«خواندن این نماز و روزه داشتن روزش موجب امنیت است و كسی كه این عمل را انجام دهد، گویا تمام سال بر كار نیك مداومت داشته است.»
2. احیای این شب.
3. نیایش و دعا.
روز اول محرم
اول محرم هر سال اولین روز سال قمری است. از امام محمدباقر(علیه السلام) روایت شده است: «آن كس كه این روز را روزه بدارد، خداوند دعایش را اجابت می‌كند، همانگونه كه دعای زكریا(علیه السلام) را اجابت كرد.»
دو ركعت نماز خوانده شود و پس از آن سه بار دعای زیر قرائت گردد:
«اللّهم انت الاله القدیم و هذه سنةٌ جدیدةٌ فاسئلك فیها العصمة من الشیطان و القوَّة علی هذه النّفس الامّارة بالسُّوء»؛ بارالها! تو خدای قدیم و جاودانی و این سال، سال نو است، از تو می‌خواهم كه مرا در این سال از شیطان حفظ كنی و بر نفس اماره (راهنمایی كننده) به بدی پیروز سازی.
روز دوم محرم
در چنین روزی كاروان امام حسین(علیه السلام) در سال 61 ه .ق وارد سرزمین كربلا شد و با ممانعت لشكر حرّ مجبور به توقّف در آنجا گردید.
روز سوم محرم
از پیامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) نقل شده است: «هر كس در این روز روزه بگیرد، خداوند دعایش را اجابت كند.»
در آن روز سپاه عمر بن سعد وارد كربلا شد.
روز چهارم محرم
بی‌نتیجه بودن مذاكره حضرت سیدالشهداء(علیه السلام)، با عمر بن سعد برای وادار كردن لشكر وی به ترك جنگ و دعوت او و لشكرش جهت ملحق شدن به سپاه اسلام.
روز هفتم محرم
روزه گرفتن مستحب است.
روز نهم محرم
تاسوعای حسینی، روز محاصره امام حسین(علیه السلام) و اصحابش در سرزمین كربلا توسط سپاه شمر.
اعمال شب عاشورا
1. چند نماز برای این شب در روایات آمده است كه یكی از آنها چنین است:
چهار ركعت نماز كه در هر ركعت بعد از سوره حمد، 50 بار سوره توحید خوانده می‌شود. پس از پایان نماز، 70 بار «سبحان الله والحمدالله و لا اله الاّ الله و الله اكبر ولا حول ولا قوة الاّ بالله العلی العظیم» خوانده شود.
2. احیای این شب كنار قبر امام حسین(علیه السلام).
3. دعا و نیایش.
روز عاشورا
1. عزاداری بر امام حسین(علیه السلام) و شهدای كربلا، در این مورد از امام رضا(علیه السلام) نقل شده است:
هر كس كار و كوشش را در این روز، رها كند، خداوند خواسته‌هایش را برآورد و هر كس این روز را با حزن و اندوه سپری كند، خداوند قیامت را روز خوشحالی او قرار دهد.
2. زیارت امام حسین(علیه السلام).
3. روزه گرفتن در این روز كراهت دارد؛ ولی بهتر است بدون قصد روزه، تا بعد از نماز عصر از خوردن و آشامیدن خودداری شود.
4. آب دادن به زائران امام حسین(علیه السلام).
5. خواندن سوره توحید هزار مرتبه.
6. خواندن زیارت عاشورا.
7. گفتن هزار بار ذكر «اللّهم العن قتلة الحسین(علیه السلام).»
روز دوازدهم محرم
ورود كاروان اسیران كربلا به كوفه و شهادت حضرت سجاد(علیه السلام) در سال 94 ه .ق.
روز بیست و یكم محرم
روزه این روز مطلوب است.