به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه‌السلام)، نخستین نشست از سلسله نشست‌های نقد کتاب پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه‌السلام) به نقد و بررسی کتاب «آسیب‌شناسی نقد وهابیت» اختصاص داشت که یکشنبه 6 آبان‌ماه با ارائه حجت‌الاسلام احمد علیداد مؤلف اثر و نقد حجت‌الاسلام والمسلمین محمد صفر جبرئیلی برگزار شد.
در ابتدا حجت‌الاسلام احمد کوثری دبیر علمی نشست با اشاره به ضرورت بازتعریف دقیق جریان وهابیت و نقد آن و بازتعریف دقیق‌تر مصادره نادرست سلفیه توسط این جریان، اظهار داشت: گروه امت و تمدن پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیه‌السلام) در این حوزه تحقیقاتی، آثاری را به جامعه علمی تقدیم کرده است.
وی با بیان اینکه کتاب «آسیب‌شناسی نقد وهابیت» اثر حجت‌الاسلام احمد علیداد توسط انتشارات پژوهشکده باقرالعلوم (علیه‌السلام) منتشر و به زیور طبع آراسته شده است، گفت: این اثر در دو بخش به آسیب‌شناسی نقد وهابیت پرداخته است؛ بخش اول به آسیب‌های مرتبط با شناخت تفکر وهابیت و بخش دوم به آسیب‌های روشی در نقد وهابیت اختصاص پیدا کرده است.
در ادامه حجت‌الاسلام علیداد نویسنده کتاب «آسیب‌شناسی نقد وهابیت»، گفت: تاریخ اسلام تا به حال شاهد جریان‌های فکری مختلفی در دل خود بوده است. برخی از این جریان‌ها مانند شیعه به اسلام راستین خدمت کرده و برخی نیز مانند خوارج از خطرناک‌ترین و گمراه‌ترین جریان‌هایی بوده است که در بین مسلمین ظهور پیدا کرده و در صدد انحطاط جامعه اسلامی برآمده‌اند.
وی با بیان اینکه اصل و اساس عقاید خوارج با تعالیم اسلام در تعارض بود؛ اما با تلاش و مبارزه علمی و عملی ائمه دین و همراهی مسلمین از بین رفته و به تاریخ پیوستند، افزود: در عصر حاضر اما جریان تکفیری وهابیت در بین برخی از مسلمانان نفوذ پیدا کرده و با حرکتی مدیریت‌شده و هدفمند، خود را به عنوان مسلمان اصیل و راستین معرفی کرده و دیگر مسلمانان را به شرک، کفر، بدعت و ضلالت متهم می‌کنند.
این پژوهشگر حوزوی تصریح کرد: این جریان تکفیری با تکیه بر فهم غلط از مسئله توحید و شرک، بنیان‌گذار تکفیرهای بی‌رویه و مخالف کتاب و سنت در جهان اسلام شده و در عصر حاضر به سبب سیاست‌هایی که در پیش گرفته، به دنبال توسعه افکار خود در کل جامعه اسلامی است؛ بنابراین لازم است به سیاست‌های وهابیت در این زمینه توجه ویژه شود و در زمینه نقد وهابیت آسیب‌شناسی جدی به عمل آید.
حجت‌الاسلام علیداد در ادامه گفت: اصیل‌پنداری گفتمان توحیدی وهابیت، بی‌اعتنایی منتقدان به محل نزاع با وهابیت، غفلت برخی از منتقدان نسبت به تباین وهابیت از اهل سنت، درک نادرست از نسبت وهابیت و داعش و تعمیق و تأصیل وهابیت آسیب هایی است که در بخش اول کتاب به آن پرداخته شده است.
وی افزود: در بخش دوم کتاب هشت آسیب استفاده از القاب و مفاهیم ارزشی در معرفی و نقد وهابیت، عدم تفکیک بین شبهات وهابیت و شبهات اهل سنت، عدم سطح‌بندی شبهات جریان تکفیری، گفت‌وگو در مصادیق بدون توجه به مباحث مفهومی، تقویت شبهه با استفاده از الفاظ و مفاهیم نابه‌جا، عدم سطح‌بندی افراد شبهه‌زده، پاسخ به شبهات از موضع انفعالی و مجادله به باطل مخاصمه و عدم پذیرش حق مورد بررسی قرار گرفته است.
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین محمدصفر جبرئیلی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان ناقد، نگارش و تدوین کتاب «آسیب‌شناسی نقد وهابیت» را کاری قابل تحسین و تقدیر دانست اما نقد خود را به مشخص نبودن مخاطب کتاب دانست و پرسید: آیا منظور نویسنده از آسیب‌شناسی نقد وهابیت، ناقدان وهابیت در بین حوزویان و شیعیان است، یا منتقدان اهل سنت و یا هر دو.
بخش دیگری از انتقاد حجت‌الاسلام والمسلمین جبرئیلی به برخی واژه‌های عربی استفاده شده در این کتاب بود که وی برای هر یک معادل فارسی آن را یادآور شد و اظهار داشت: از واژه‌های عربی در این اثر بسیار استفاده شده است و بهتر بود نویسنده از کلمات مناسب فارسی بهره می‌برد. برخی ارجاع‌ها هم نادرست است و لازم بود که منابع متقن‌تری استفاده می‌شد.
وی با تأیید نظریه مؤلف کتاب با بیان اینکه نباید برای وهابیت ریشه درست نمود، گفتند: همان‌گونه که قبلا ارتباط بین ابن تیمیه و امویان را به علت ریشه درست نمودن برای ابن تیمیه نمی‌پسندیدم الان نیز پیشینه بودن ابن تیمیه برای وهابیت را نمی‌پسندم و حرف درستی است که بین ابن تیمیه و وهابیان تمایز ایجاد کنیم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه حجت‌الاسلام علیداد در نگارش و تألیف کتاب زحمات بسیاری کشیده‌اند اما زحمات خود را به خوبی نمود نداده‌اند، به مشخص نبودن روش تألیف کتاب انتقاد کرد و از نویسنده آن خواست که با توجه به کتاب‌های بسیاری که درباره روش‌شناسی چاپ شده است، روش خود را ارائه دهد.
ایشان در بخش پایانی سخنان خود گفتند: شما آسیب‌شناسی کردید اما راهکار هم باید ارائه دهید و لذا باید مطالب کتاب را در سه بخش آسیب‌ها، کاستی‌ها و بایستگی ارائه می‌دادید.
علاقه‌مندان برای تهیه کتاب «آسیب‌شناسی نقد وهابیت» می‌توانند وارد این پیوند شوند.