به گزارش روابط عمومی پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیهالسلام)، در نشست رونمایی از کتاب «پناهِ پدر» که با هدف تقویت بنیان خانواده برگزار شد، حجتالاسلام والمسلمین حبیبالله فرحزاد، استاد برجسته حوزه و دانشگاه، ضمن تبیین ابعاد مغفولمانده نقش پدر در خانواده و جامعه، بر ضرورت تغییر رویکردها در حوزه فرهنگ و تبلیغ دینی تأکید کرد و آن را بالاترین جهاد خواند.
وی در ابتدای سخنان خود، با قرائت بخشهایی از زیارتنامه سهخطی حضرت زهرا (سلامالله علیها) که آن را تنها زیارتنامه مأثور برای ایشان دانست، به اهمیت این متن جامع اشاره کرد. سپس با تأکید بر فضیلت صلوات، آن را عامل قرب به پیامبر (صلی الله علیه و آله) در روز قیامت معرفی کرد و در ادامه، از تلاشهای پژوهشگران در حوزه اخلاق قدردانی کرد و با تأکید بر اینکه «اصل دین ما و اساس بعثت ما برای اخلاق است»، به موضوعات مغفولمانده در این حوزه اشاره کرد.
توجه کمتر به نقش پدر و تأکید بر ولایت قرآنی
وی با ابراز خرسندی از انتخاب موضوع کتاب «پناهِ پدر»، به عدم توازن در تبیین جایگاه مادر و پدر در جامعه و تبلیغات اشاره کرد و گفت: برای خانم و زن خیلی تبلیغات گسترده است، روز مادر بسیار برجستهتر و باشکوهتر برگزار میشود که حتماً درست است و از آن نباید کاسته شود، اما روز پدر کمرنگتر برگزار میشود. و افزودند که حتی خود من هم کتاب در زمینه نقش مادر و زنان بیشتر داشتهام.
استاد فرحزاد با استناد به آیه شریفه «الرجال قوامون علی النساء»، بر ولایت و سرپرستی پدر در خانواده تأکید کرد و آن را نقشی قرآنی و ضروری برای استحکام خانواده دانست که قطعاً آن ولایت را مادر هم ندارد. وی ضرورت تبیین این جایگاه و مسائل تربیتی مرتبط با آن، هم نسبت به همسر و هم نسبت به فرزندان، بهویژه دختران، را مطرح کرد.
تحولآفرینی فرهنگی پیامبر اکرم در نگاه به دختران
استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به معجزات فرهنگی بزرگ پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)، به تغییر نگرش جامعه جاهلی نسبت به دختران پرداخت. او با ذکر آیه قرآن «و اذا بشر احدهم بالانثی ظل وجهه مسودا و هو کظیم» (و هرگاه به یکی از آنان خبر دختر داشتن داده شود، چهرهاش سیاه میگردد، در حالی که خشم خود را فرو میخورد)، اوضاع اسفبار آن زمان را توصیف کرد که پدران از تولد دختر شرمسار میشدند و حتی اقدام به زنده به گور کردن آنان میکردند.
حجتالاسلام والمسلمین فرحزاد این تغییر بنیادین را کار بسیار مهمی دانست و افزود: پیغمبر ما آمده هم نسبت به مادر، هم نسبت به همسر، و بالخصوص نسبت به دختر تغییر نگرش ایجاد کرده است.
وی با ذکر گریههای شدید پیامبر (صلی الله علیه و آله) بر سر مزار مادرشان، حضرت آمنه (سلام الله علیها)، پس از ۶۰ سال و نیز ابراز محبت عمیق ایشان نسبت به حضرت خدیجه (سلام الله علیها)، عمق عاطفه و احساس آن حضرت را در تکریم بانوان خانواده نشان داد.
استاد فرحزاد با اشاره به حدیث «پاره تن من است... میوه دل من است... خون قلب من همه چیز من تو هستی» درباره حضرت زهرا (سلام الله علیها) گفت که هیچکس به اندازه ایشان مورد حرمت، مهرورزی و محبت پیامبر (صلی الله علیه و آله) نبود. این پیغمبری که جبرئیل میگوید یک بند انگشت بیایم بالاتر میسوزم، به اندازه رکوع خم میشود و دست دخترش را میبوسد.
وی جایگاه حضرت زهرا (سلام الله علیها) را «ام ابیها» (مادر پدرش) خواند و آن را یک کنیه تشریفاتی و تجملاتی ندانست، بلکه اشاره به نقش مادرانه و حمایتی حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای پیامبر (صلی الله علیه و آله) دانستند.
این سخنران برجسته با استناد به حدیث کسا، لحظهای که پیامبر (صلی الله علیه و آله) در آستانه نزول آیه تطهیر احساس ضعف میکنند و از حضرت زهرا (سلام الله علیها) طلب کمک میکنند، به این نقش کلیدی اشاره و تأکید کرد: نسل ماندگار پیغمبر از یک دختر افتخاری بزرگ برای امت است.
نقد حوزه علمیه و ضرورت عملیاتی کردن یافتههای فرهنگی
حجتالاسلام والمسلمین فرحزاد در ادامه از حوزه علمیه و پارهای از مبلغان، به دلیل تمرکز صرف بر روایات احکام و فقه و غفلت از روایات اخلاقی و اصول دین انتقاد کرد و افزود: اصول دین، بالاتر از فروع دین است و باید به این مباحث بنیادین توجه بیشتری شود.
وی با اشاره به اینکه «از سعادت یک خانواده این است که اولین فرزندش دختر باشد»، بر حرمت و سفارشی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) برای دختران قائل بودند، از جمله اولویت دادن به دختران در تقسیم غذا و میوه، تأکید کرد.
استاد برجسته حوزه با ذکر روایتی از حضرت ابراهیم (علیهالسلام) که از خداوند دختر میخواست تا پس از مرگ برایش گریه کند و رحمت الهی را جذب کند، عمق محبت و سوز دل دختران را در مقایسه با پسران بیشتر دانست و در ادامه، از غفلت در تبیین جایگاه پدر و لزوم سرمایهگذاری بر روابط پدر-دختری سخن گفت و از زحمات محققان کتاب «پناهِ پدر» تقدیر کرد.
فراخوان برای جهاد فرهنگی و عملیاتیسازی
استاد فرحزاد در بخش مهمی از سخنان خود، بر ضرورت عملیاتی کردن پژوهشها تأکید کرد و آن را از صرف تولید کتاب و انباشت اطلاعات بسیار موثرتر دانست. وی در این زمینه گفت: اگر اینها به مرحله بروز و ظهور و میدانی و عمل نرسد، هیچ فایدهای ندارد؛ مثل اینکه شما هزارها نسخه دارو درمان تهیه کنید ولی در انبارها بماند و از بین برود.
وی با مقایسه سرمایهگذاری در تولید و تبلیغ کالا، خواستار سرمایهگذاری چند برابری در حوزه ترویج و فرهنگسازی شد.
یکی از نکاتی که ایشان در بخشی از سخنان خود بر آن تأکید کردند، این بود که خروجی فعالیتهای پژوهشی پژوهشکده باید دیده شود، به مخاطبان برسد، در عمل پیاده گردد و بازخورد آن مجدداً به شما منتقل شود.
استاد فرحزاد همچنین جملهای کلیدی و هشدارآمیز مطرح کردند مبنی بر اینکه کاهش نرخ ازدواج و افزایش نرخ طلاق، از حمله اسرائیل خطرناکتر است؛ چراکه حمله خارجی ممکن است به انسجام اجتماعی منجر شود، اما آسیبهای اجتماعی درونی، جامعه را از درون تهی میکند.
وی بر لزوم قانونیکردن آموزشهای عملی مهارتهای همسرداری و تعامل در خانواده تأکید کرد و از برخی تجربههای موفق دورههای آموزشی نهاد رهبری در دانشگاهها یاد کرد که آمار طلاق را در آن موارد به یک تا دو درصد رسانده است.
حجتالاسلام والمسلمین فرحزاد با بیان اینکه جهاد تبیین و جهاد فرهنگی بالاترین جهاد است، از خداوند متعال خواستار توفیق در تبلیغ عملی و فرهنگی دینی شد و ابراز امیدواری کرد که قلب امام زمان (عج) به مژده ظهور شاد شود و حاضران از بهترین یاران ایشان قرار گیرند.
استاد برجسته حوزه علمیه قم، از انتخاب دقیق موضوع «نقش پدر» توسط پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم (علیهالسلام) و تمرکز بر بُعد مغفول ارتباط پدر و دختر، قدردانی کرد. ایشان همچنین از تدوین کتاب ترویجی مختصر در این زمینه، که برگرفته از جلسات علمی و تبیینی پژوهشکده است و به گسترش دامنه مخاطبان کمک میکند، تقدیر نمود.