مرکز مدیریت حوزة علمیه قم
رسالة علمی سطح (3)
موضوع رساله:
مضاربه از دیدگاه فریقین
استاد راهنما:
حجت الاسلام والمسلمین آقای محمد علی سرافراز
استاد مشاور:
حجت الاسلام والمسلمین آقای غلامرضا ابراهیمی
تدوین:
محمد حسین ناظمی اشنی
سال: 1389
چکیده:
مضاربه و قراض هر دو اسم برای معامله ای هستند که در آن معامله انسان به شخصی مالی را می دهد تا با آن تجارت کند و سود حاصل از آن تقسیم شود.
ما مضاربه و قراض را لغتاً و اصطلاحاً تعریف می کنیم و فرق این معامله را ب انواع مشابه مثل مزارعه و مساقات و اجاره بیان می کنیم.
در ادامه اقوال فقهای شیعه و سنی را بیان می کنیم و می گوییم اجماع علماء بر جواز و مشروعیت مضاربه است و ادله مشروعیت مضاربه را بیان می کنیم که شامل اجماع و قرآن و تقریر معصوم و فعل معصوم می شود.
در فصل بعدی ما احکام مضاربه را بیان می کنیم، مضاربه عقد جایزی است که طرفین حق فسخ دارند و بیان کردیم که مضاربه هم مثل سایر عقود باید طرفین عقد شرایطی داشته باشند مثل عقل و بلوغ و...
مال القراض شرایطی دارد مثل اینکه عین باشد یعنی دین و منفعت نباشد و مثال اینکه درهم و دینار باشد و قدراً و صفاً معلوم باشد و معین باشد.
سود احکامی دارد چون باید مشاع تقسیم شود و فقط بین مالک و عامل باشد و چیزی از سود به اجنبی نمی رسد.
در مورد شرایطی که امکان اخذ در مضاربه دارند صحبت می کنیم شرط الاجل و بیع و شراء با شخص خاصی و شرط شراء چیزی که در نماءش باهم شریک باشند را مورد بحث قرار می دهیم.
دربارة مخلوط کردن مال القراض با مال شخصی صحبت می کنیم.
درباره سفر عامل و احکام آن صحبت می کنیم.
اقوال اهل سنت را پیرامون احکام مضاربه بیان می کنیم.
می گوییم مضاربه با موت هر یک از عامل و مالک باطل می شود.
عامل باید به شروط مالک پایبند باشد و اگر مخالفت کرد ضامن است.
در فصل چهارم: اختلاف مالک و عامل در مقدار رأس المال و در مقدار سود را بیان می کنیم.
عامل امین است و ضامن نیست الا مع التعدی و التفریط
فروغ فسخ عقد مضاربه را بیان می کنیم.
حکم اینکه عامل با شخص ثالثی مضاربه برقرار کند چیست؟
اگر عامل فوت کرد اموال مضاربه ای نزد او چه تکلیفی دارد؟
اختلاف مالک و عامل را در اینکه مالک می گفت سرمایه را به عامل داده است و عامل می گفت سرمایه ای به من نداده است را بررسی می کنیم.
و در آخر خاتمه ای هم ذکر خواهد شد.