به گزارش روابط عمومی پژوهشکده باقرالعلوم(ع) شماره سوم و چهارم پژوهش‌نامه تربیت تبلیغی به مدیرمسئولی دکتر حسین قشقایی و سردبیری امید نیک داد توسط پژوهشکده باقرالعلوم(ع) منتشر شد.
در سرپژوه این شماره که به قلم امید نیک داد نوشته شده است، به اهداف و ضرورت‌های تربیت تبلیغی و همچنین سیاست‌های فصلنامه، واکاوی این دو واژه( تربیت و تبلیغ)، نوع ارتباط و همچنین تعریف اصلی تربیت تبلیغی پرداخته شده و مطالبی با توجه به گفت‌وگوهای مطرح‌شده در فصلنامه ارائه داده است.
این فصلنامه در مقاله اول این شماره به عنوان صفات و ویژگی‌های تربیتی مبلغان از منظر قرآن کریم «که به قلم احمد شم‌آبادی و سعید بهشتی است» آمده است که تبلیغ يكي از مسائل اساسي در حيات اجتماعي است که متعلق به دورة خاصی از زمان نيست. تبليغ در قرآن به بلاغ، بيان، تبيين آمده و بیان شده که يكي از وظايف مقدس و مهم انبياء، علماء، متفكران، دانايان و مصلحان است. با این زمینه، سؤال اساسی این خواهد بود که مبلغان برای چنین رسالت و وظیفه مهمی باید دارای چه صفات و ویژگی‌هایی باشند؟ در این تحقیق (که جزء تحقیقات کیفی است) اطلاعات و مواد اولیة تحلیل به روش کتابخانه‌ای گردآوری شده و سپس مورد تجزیه و تحلیل عقلانی قرار گرفته و در نهایت، زمینه به کارگیری و استفاده از آن در حوزه تربیت و تبلیغ فراهم شده است. این مطالعه با نگاهی تربیتی به صفات و ویژگی مبلغان الهی، آنها را در سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری مورد توجه قرارداده است.
در مقاله دوم با موضوع روش سلبی به مثابه روش فطری در تبلیغ دینی، بررسی ویژگی‌های روش تبلیغ «سلبی» و «پرهیزی» با تکیه‌بر مفاهیم قرآنی «تزکیه» و« ذکر»، و مقایسه آن با روش‌های «تجویزی» و «تحمیلی» در تبلیغ دینی است. در این مقاله بیان شده است که با مقایسه همانندی‌ها و ناهمانندی‌های این دو روش (سلبی و فطری، در برابر تجویزی و ایجابی) مشخص می‌شود که در رویکرد سلبی، مبلغان به جای «دین دهی» از بیرون، باید تلاش کنند تا مخاطبان با مداخله و مکاشفه خود بر مبنای اصل «دین‌یابی» از درون، پی به ارزش‌های دینی ببرند. اگر راهبردهای تبلیغ دینی از حالت تجویزی (افزودن چیزی از بیرون به درون) به حالت «پرهیزی» (کشف حقیقت از درون) تغییر جهت دهد، آنگاه ملزم خواهیم بود که به‌جای «انتقال» ارزش‌ها به «استخراج» ارزش‌های دینی (از درون) همت گماریم. این مقاله به قلم عبدالعظیم کریمی است.
در مقاله سوم که با عنوان ضرورت و قلمرو «فقه فرزندپروری» که نویسنده آن سید نقی موسوی است به این مطلب اشاره دارد که فقه فرزند پروری در تربیت دینی فرزندپروری از ابتدای خلقت مورد ابتلای والدین بوده و سبک‌های آن نیز در دهه‌های اخیر مورد توجه علومِ رفتاری قرار گرفته است. فرزندپروری فقهی و ابتناء سبکی از فرزندپروری بر احکامِ فقهی، ایده‌ای است که نوشتار پیشرو به دنبالِ تبیینِ ضرورت و قلمرو آن است و از آن به «فقه فرزندپروری» یاد کرده است. برای این منظور، در ابتدا با روی‌آوردی آسیب‌شناسانه، فرزندپروری و سبک‌های آن در میانِ متشرعان و جامعه اسلامی مورد بررسی قرار گرفته و سپس با تحلیلِ آسیب‌های موجود، ضرورتِ نگاهِ تخصصی به «تربیت اسلامی» و سپس چراییِ پیش‌قدمی فقه در عرصه تعلیم و تربیت تبیین و در ادامه، ضمن تحدید و تبیینِ مفهومِ «فقه فرزندپروری»، ضرورت آن تشریح شده است. مؤلف برای تبیینِ قلمروِ «فقه فرزندپروری» تلاش کرده با توضیحِ یک آیه و یک روایتِ معتبر، ظرفیتِ متون اسلامی و گستره مسائلِ «این شاخه فقهی» را بیان نماید.
مقاله چهارم از مصطفی عباسی مقدم است که پژوهش پیشرو، بيشتر حول محور شيوههاى تبليغى اسوههاى قرآنى است، در این مقاله آمده است که در مطالعه سيره هر اسوه قرآنى به شيوهاى برجسته‌تر يا وجهى بارزتر برمىخوريم كه شايسته توجه و دوراندیشی بیشتری است؛ لذا اين وجه بارز و به يك معنا فصل مميّز دعوت هر نبى يا ولىّ را در آغاز هر مبحث بهعنوان شاخصة آن اسوه ذكر كرده و به‌تفصیل از آن سخن خواهيم گفت؛ مانند نوع اسوه استقامت در تبليغ چنانچه شعيب، اسوه اصلاحگرى اقتصادى و ذوالقرنين، اسوه زمامدارى است. از این‌رو، تنوع اسوههاى قرآنی و گستردگى شيوههاى تبليغى گرفته‌شده از سيره آنان نيز ثابت می‌شود. دربارة كيفيت كاوش و حدود بررسى، سعى نگارنده در اين پژوهش بر آن بوده است كه با مطالعه گسترده در منابع مورد نظر، نخست شيوههاى متنوع و متعدد هر اسوه قرآنى را شناسايى و استخراج نمايد و در مرحله بعد، به فراخور ميزان اطلاعات موجود و در دسترس به تحليل شيوهها بپردازد؛ اين تحليل بيشتر ناظر به چرايى اتخاذ شيوهها يا عوامل ايجابكننده و عناصر دخيل در هر شيوه بوده است. در مورد برخى شيوهها نيز با توجه به اهميت يا كثرت نسبى منابع و ديدگاههاى مربوطه، تطبيق و مقايسه صورت گرفته است.
در مقاله پنجم با عنوان کارکردهای اخلاقی، اجتماعی و تربیتی علم از دیدگاه حضرت علی 7 و راهکارهای کاربردی آموزش علوم در ایران است که به بررسی کارکردهای علم از منظر حضرت علی 7 و ارائه اصولی برای آموزش علوم در ایران می‌پردازد. به همین منظور، نخست کارکردهای علم بر مبنای سخنان علی 7 در مواردی مانند کارکردهای شخصیتی و روانی، کارکردهای اخلاقی علم، کارکردهای معنوی علم و کارکردهای اجتماعی علم مورد بررسی قرار گرفته است. بخش بعدی مقاله دربارة راهکارهای کسب علم از نظر حضرت علی 7 از قبیل کسب علم به خاطر خود علم، متخلق بار آوردن علم به اخلاق نیکو و نظایر آن اشاره دارد و درنهایت، پیشنهاد‌های اصولی را برای آموزش علوم از بیانات حضرت علی 7 استخراج می‌کند که عبارتند از: اصل نهادینه کردن آموزش و اصل مفهومی کردن آموزش، اصل ابتهاج و پویندگی در آموزش. این تحقیق از نوع بنیادی است. روش تحقیق، توصیفی و از نوع تحلیل محتوایی است و در دست‌یابی به اطلاعات از روش کتابخانه‌ای استفاده شده است.
بخش بعد که با عنوان چیستی و چرایی تربیت تبلیغی است به بررسی چیستی و چرایی تربیت تبلیغی در گفت‌وگو با اساتید حوزه و دانشگاه طرح و بررسی شده است. بررسی و متن نشست تخصصی ماهواره و تربیت با رویکرد آگاهی بخشی از جمله مباحث مطرح شده در شماره جدید فصلنامه تربیت تبلیغی است.
علاقمندان جهت دریافت نشریه و کسب اطلاعات بیشتر با شماره 37740369 025 تماس حاصل فرمایند.