عنوان :     تعامل امام على(عليه السلام) با مخالفان

 مؤلف   :      اعظم ويسمه

 ناشر :        انتشارات پژوهشكده باقرالعلوم(عليه السلام)

نوع کتاب:    مذهبی (عمومی)

موضوع کتاب:  سیاسی و حکومت

چکیده


تاريخ بسترى است كه مى توان در آن انسان هايى را ديد كه به محك كشيده اند، شخصيت ها بروز پيدا كرده و ضعف و توانايى ها، نيكى و زشتى هايشان عيان گشته است. و اين دريايى بس عظيم است كه ديگران مى توانند از آن خوبيها را صيد كرده و بدى ها را فرو گذارند.
واكنش هاى افراد در شرايط گوناگون و در مقابل حوادث نامطبوع كه گاه از روى اتفاق و گاه در پى لجاجت و كيدهاى ديگران به وقوع مى پيوندند، جوهره شخصيت و ظرفيت وجودى هر شخص را نمودار مى سازد. استقامت و شكيبايى در برابر حادثه، تدبير و مصلحت انديشى در يافتن راه كارى براى گشودن گره و مهم تر از آن، پا را فراتر از حق نگذاشتن و از آن كوتاه نيامدن، روحى با عظمت مى طلبد كه صُراحى مى ناب و سفينه غزل است.
على بن ابى طالب (عليه السلام) شخصيتى است كه قرن هاى متمادى اذهان و قلوب متفكرين را به انديشه هاى ناب و رفتار و كردار الهى خويش متحير واگذاشته است و اين از فروغ روح بزرگ اوست كه كمالات انسانى را در يك ظرف جمع كرده و رخدادى را گرد هم آورده است. او در عين اين كه داراى رحمتى گسترده و بى پايان است، كودكان يتيم را بر شانه خود مى نشاند و ناشناس بر سفره بينوايان نان مى نهاد. به شهادت رسول اعظم (صلى الله عليه وآله) ; در حق و ذات الهى خشن است و ذره اى از آن كوتاه نمى آيد. بدين سان او شعله هاى فروزان عشق و ايثار را با تيغ آخته حماسه و جهاد، شجاعت را با رأفت، و اشك را با خون آشتى داد.
اوضاع به هم ريخته و پيچيده سياسى جامعه اسلامى پس از رحلت رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) كه ناشى از سياستگذارى ها و بدعت هاى زمامداران بود، موقعيتى ايجاد كرده بود كه على (عليه السلام) ابتدا از پذيرش خلافت ظاهرى استنكاف نمود. قلمرو اسلامى كه اكنون وسعتى عظيم پيدا كرده بود تحت حاكميت كسانى اداره مى شد كه بدون هيچ گونه صلاحيّتى به قدرت دست يافته بودند. بسيارى از صحابه گرانقدر رسول اكرم(صلى الله عليه وآله) كه عمرى در زهد و عرفان و عشق به ولايت اهل بيت آن حضرت زيسته بودند، چهره در نقاب خاك كشيده اند و برخى از آنان كه در قيد حياتند از صحابه گى چيزى جز اسم آن را ندارند و در ميان كيسه هاى زر باد آورده غوطه مى خورند. موقعيت هاى اجتماعى افراد نه براساس تقوا و شايستگى كه بر طبق ميزان دارايى آنان شكل مى گيرد و مردم به تبعيض ها و برترى طلبى هاى حاكمان و متنفذان خو گرفته اند و توانگران و سياست بازان بى درد را توان دل كندن از ثروت دنيوى نيست.
اما اكنون كسى بر مسند حكمرانى جاى گرفته است كه در اولين سخنرانى خويش فرمود:
« ... بدانيد كسانى كه دنيا آنها را در خود فرو برده است و زمين هايى را تصاحب كرده، نهرهايى ايجاد نموده اند و بر اسب هاى نيكو سوار گشته، كنيزكان لطيف در بر گرفته اند ; چون از آن چه در آن غرق گشته اند جلوگيرى نمايم و به حقوق خودشان كه مى دانند چيست باز گردانم باعث خشم آنان مى شود ... »
و به راستى آن گونه شد كه پسر ابوطالب پيش بينى كرده بود و عده اى در ميان انبوع غفلت هاى دنيائى خود بر او خرده گرفتند و سه جنگ بزرگ را بر او و مسلمانان تحميل كردند و بر آشوب جامعه اسلامى افزودند.
در اين ميان تعامل و برخورد آن حضرت با مخالفين خود كه هر كدام داراى روحيات و تفكرات خاصى بودند، الگويى بس ناب و سياستى الهى براى آيندگان در برخورد با ياغيان به يادگار گذارده است.
در كتاب «تعامل امام على (ع) با مخالفان» نويسنده پس از تبيين مبانى نظرى آن حضرت در رفتار حكومتى اش با مردم و مخالفين، به تشريح روابط ميان رهبر و مردم با استناد به سخنان گهربار امام على (عليه السلام) پرداخته است. سپس ضمن شناساندن مخالفين آن حضرت، روش برخورد آن امام همام را با آنان به بررسى نشسته است.
استفاده زياد و به جاى نويسنده از گفتارهاى حكيمانه و آسمانى حضرت اميرالمؤمنين به جذابيت، اتقان و معنويت كتاب افزوده است چنان كه تنوع عنوان بندى هاى آن خواننده را در تمييز مطالب يارى مى رساند.

   

فهرست مطالب  کتاب

سخن پژوهشكده 
 مقدمه   

فصل اول: كليـات
           
فصل دوم: مبانى نظرى و روشهاى اصولى امام على(ع)
  
فصل سوم: مخالفان امام على (ع)
      
فصل چهارم: روش امام در برخورد با مخالفان