عنوان  :  سيري در سيماي جوانان
تاریخ چاپ  :  1388
ناشر : پژوهشكده باقرالعلوم علیه السلام
موضوع کتاب : اجتماعي
نوع کتاب : کتابهای عمومی
سيري در سيماي جوانان، عنوان كتابي است كه به تازگي توسط آقاي جواد سبحاني نيا در دويست و سي و يك صفحه تأليف يافته و توسط پژوهشكده باقرالعلوم(عليه السلام) قم، با تيراژ دو هزار نسخه براي اولين بار چاپ شده است.
دوران جواني به عنوان يك پديده اجتماعي در طول تاريخ، به ويژه در عصر حاضر، از موضوعات مهم و كليدي كتاب به شمار مي رود.
اسلام، به عنوان مكتبي جامع، براي رشد و شكوفايي نسل جوان، اهميت فوق العاده اي قائل است. به همين جهت با ارائه برنامه هاي راه گشا، تمهيدات لازم را براي تحقّق آن فراهم نموده است. تمام روان شناسان كه پيرامون رموز و اسرار روح انسان نظر داده اند، دوران جواني را حساس ترين و طوفاني ترين فراز راه زندگي ناميده اند. چراكه در روزگار فعلي، نه تنها تغييرات اساسي و دامنه داري در انسان، از جهات طبيعي روي داده، بلكه جوان از جهات روحي و فكري نيز دست خوش تحوّلات و دگرگوني هاي عميقي شده است؛ كه از هر حيث، حالت غير طبيعي و فوق العاده در او به وجود مي آورد. لذا افلاطون، دوران احساسات و شور جواني را "مستي روحي" ناميده است.
كتاب سيري در سيماي جوانان، آسيب شناسي نسل نو را مدّ نظر قرار داده و راهكارهاي نوين تربيتي را با توجه به نقش مهم و سرنوشت ساز جوانان در جامعه، مورد بحث قرار داده است. در اين كتاب، مطالب نو و متنوع تربيتي، فرهنگي، اخلاقي و اجتماعي در قالب جلوه هاي جذّاب و جديد و ارتباط نهادينه و نظام‌مند با جوانان، براساس آموزه هاي مذهبي و زلال معارف ناب ديني تدوين شده؛ تا راه كارهاي ارزشمند آن با حلاوت و شيريني خاصي در كام وجود جوانان ريخته شود و اين نسل جديد، همواره از آسيب هاي فرهنگي دشمن مصون بماند.
اميد است اين كتاب، مورد استفاده عموم كساني كه با نسل جوان جامعه سر و كار دارند، قرار بگيرد.

كتاب حاضر داراي يك مقدمه و شش فصل جداگانه است.
«جايگاه جوانان در فرهنگ اسلامي» عنوان فصل اول كتاب است كه در آن از موضوعات زير سخن به ميان آمده است:
- جوانان در سيره و سخن معصومان؛
- خطاب هر شب خداوند به جوانان بيست ساله؛
- پاداش هفتاد و دو صديق براي جوانان؛
- جوانمرد كيست؟؛
- پيامبر و مسئوليت دادن به جوانان؛
- جوانان و ارزش هاي انساني؛
- تأثير ارزش ها در بهداشت روان؛
- احترام به شخصيت جوانان؛
- بحران هويّت؛
- شناخت گوهر جواني؛
- پيامبران و كارگزاران جوان؛
- دلجويي پيامبر از جوانان.
يكي از رازهاي بزرگ موفقيت پيامبر در پيشبرد اسلام اين بود كه در تمام اقشار و طبقات مردم، به ويژه در قلب جوانان جاي گرفته بود.
گاهي به عيادت بيماران جوان مي رفت و گاهي در جمعشان مي نشست و با آنان سخن مي گفت و نصيحتشان مي كرد. همين برخوردهاي زيبا و منحصر به فرد پيامبر بود، كه باعث شد جوانان، به رسول خدا عشق ورزيده، جان خود را فداي حضرتش نمايند.

عنوان دومين فصل كتاب «نقش مذهب و معنويت در زندگي جوان» است؛ كه در آن از موضوعاتي چون:
- سعادت در سايه دين؛
- نقطه هاي ناب تربيتي؛
- نقش حقايق قرآن در رشد جوان؛
- رابطه جوان و معنويت؛
– جوان و باورهاي ديني؛
– چرا نماز بخوانيم؟؛
– آثار و بركات اقامه نماز؛
– كليد آرامش،
سخن به ميان آمده و به راه هاي تحصيل آرامش، تحت دو عنوان "تقويت ايمان" و "صبر و خويشتن داري" پرداخته شده است.
يكي از عواملي كه در تحصيل آرامش و رفع اضطراب و نگراني مؤثر است، استفاده از نيروي بزرگ صبر و شكيبايي در برابر حوادث و مشكلات زندگي است.
قانون و سنّت الهي همواره بر اين اصل استوار است، كه پيروزي و كاميابي، از راه تلاش و استقامت به دست مي آيد و خداوند، انسان ها را با مال و جان، مورد آزمايش قرار مي دهد. تعاليم اسلام با تقويت ايمان مسلمانان، قدرت تحمّل و صبر و شكيبايي آن ها را افزايش داده است. در حقيقت، صبر و ايمان رابطه متقابل با يكديگر دارند، همان طوري كه ايمان بدون صبر ماندگار نيست، صبر و شكيبايي نيز بدون پشتوانه ايماني و معنوي پايدار نمي ماند.

«شناخت مباني تربيت از منظر قرآن» عنوان سوم، با سرفصل هاي زير است:
– برنامه هاي تربيتي قرآن بر مبناي فطرت انسان؛
– روش تربيتي قرآن بر مبناي نظام احسن مي باشد؛
در ادامه، به 18 شاخص تربيت اسلامي در قرآن اشاره شده و در آخرين سرفصل، با عنوان "تربيت ديني جوانان" چنين آمده است:
بي شك مهم ترين اهداف نظام تربيتي اسلام، كمال انساني است و همه انبياي الهي و در رأس آنها رسول گرامي اسلام، به دنبال آن بوده اند، كه انسان را به تسخير قلّه هاي رفيع كمال قادر سازند.

«برخي از اصول تربيتي اسلام» چهارمين فصل كتاب را به خ.د اختصاص داده است؛ كه در آن به برخي از اصول تربيتي اسلام، از جمله اصل قابليّت و استعداد انسان براي كمال، اصل سعي و تلاش، اصل صبر و پشتكار، انتخاب و اختيار انسان و اصل تربيت، پرداخته شده است. در ادامه به سيره عملي معصومين در تربيت جامعه و نسل جوان اشاره شده است.

پنجمين فصل كتاب، با عنوان «ابزارها و روش هاي تربيتي اسلام» به سرفصل هاي پرداخته است:
- شناخت استعدادها؛
- زدودن زمينه هاي تخلف؛
- نرمي و ملاطفت در برابر خشونت؛
- روش يأس زدايي و اميدبخشي؛
در ادامه به دو عامل مهم در تربيت؛ يعني وراثت و خانواده اشاره شده و در پايان از دو عامل مدرسه و محيط اجتماعي به عنوان چالش هاي تربيت اسلامي سخن به ميان آمده است.

«موانع رشد» عنوان آخرين فصل كتاب است كه در آن به هفت مانع رشد اخلاقي انسان؛ يعني:
1. جهل از توانمندي ها؛
2. غفلت از عيوب؛
3. تبرئه؛
4. تأثير شرايط؛
5. انتظار؛
6. توقّع؛
7. و شتاب،
اشاره شده و در ادامه، راهكارهاي رشد و تربيت ديني جوانان بيان شده است؛ كه از جمله آن ها، مي توان به ايجاد زمينه هاي خودشكوفايي، تكيه بر وجوه مشترك و استمرار و تداوم پذيري روش اشاره كرد.
مطالعه كتاب حاضر را به عموم نسل فرهيخته جوان و نوجوان و نيز كساني كه به نوعي، با اين نسل در ارتباطند، توصيه نموده و اميدواريم از اين رهگذر، توشه راه برگيرند و سعادت دنيا و آخرت خود را تضمين كنند.