ام ايمن [1]

نام اصلى اين بانوى باايمان و فداكار، بركه [2] است. او دختر ثعلبة بن عمرو حبشى و مادرش سلمه بود كه با كنيه هاى ام ايمن، ام اسامه، ام الظباء ولقب هاى مولاة (كنيز) رسول خدا(صلى الله عليه وآله)، حاضنة (سرپرست) رسول خدا(صلى الله عليه وآله)، حاضنة اولاد رسول الله، امة الله (كنيز خدا) و المبشرة بالجّنة (بشارت داده شده به بهشت) ناميده مى شد. [3] او از سياه پوستان حبشه بود كه با پنج شتر نر و چند گوسفند از عبدالله بن عبدالمطلب(عليه السلام)پدر گرامى رسول خدا(صلى الله عليه وآله) بر جاى ماند [4] و يكى از هفت كنيز [5] حضرت به حساب مى آمد; از آن جا كه غالباً با كنيزان مانند همسر رفتار مى شد اين مسئله باعث شده برخى ام ايمن را از جمله ى همسران پيامبر به حساب آورند.ام ايمن سرپرستى و پرستارى آن حضرت را به صورت جدى از پنج سالگى بر عهده گرفت. وى از آن دوران چنين ياد مى كند: «حضانت آن حضرت با من بود و به من گفته شده بود از او چشم بر ندارم; چرا كه يادگار عبداللهو آمنه براى عبدالمطلب بسيار عزيز و گرامى بود. هنگام غذا خوردن او را كنار خود مى نشاند و نوازش مى كرد. روزى از وى غافل شدم و هيچ خبرى از او نداشتم، ناگهان عبدالمطلب را بالاى سر خود ديدم كه مرا صدا زد و فرمود: "آيا مى دانى پسرم را كجا يافته ام؟! با چند پسر بچه نزديك سدره! اهل كتاب مى پندارند او پيامبر اين امت است ديگر از او غافل مشو كه من از رفتار ايشان درباره ى او مى ترسم."» [6]

سایر محورهای 17 گانه  این مقاله عبارتند از :

1. ام ايمن و سبقت در قبول اسلام
2. ام ايمن و هجرت
3. ام ايمن و جهاد
4. ام ايمن و نقل حديث
5. ام ايمن و زهد
6. ام ايمن و رشد معنوى
7. ام ايمن و ازدواج حضرت زهرا(عليها السلام)
8. ام ايمن و سرپرستى فرزندان پيامبر(صلى الله عليه وآله)
9. ام ايمن و دفاع از ولايت

10. ام ايمن و شهادت دادن او درباره ى فدك

11. ام ايمن و گريه بر انقطاع وحى

12. ام ايمن و امانتدارى

13. ام ايمن و حضور در تشييع شبانه

14. ام ايمن و موقعيت ويژه ى اجتماعى

15. ام ايمن و غذاى بهشتى

16. ام ايمن و بشارت يافتن به بهشت

17. وفات ام ايمن [7]

[1]. محقق: علی گروسی

[2]. بركه بنت ثعلبة بن عمرو بن حصن بن مالك بن سلمة بن عمرو بن النعمان. (تهذيب التهديب، ابن حجر 12 : 408 و الاحتجاج، طبرسى 1 : 121)

[3]. الأمالى، شيخ صدوق 1 : 76; تهذيب الكمال، مزى 35 : 325; الجرح و التعديل، رازى 9 : 461; اسد الغابة، ابن اثير 6 : 36; البداية والنهايه، ابن كثير 5 : 346 و مجمع البحرين، طريحى 6 : 335.

[4]. الطبقات الكبرى، ابن سعد 8 : 223; تاريخ الطبرى، طبرى 2 : 8 و 11 : 615 و المستدرك، حاكم نيشابورى 4 : 63.

[5]. تاريخ الطبرى، همو 3 : 47; و مناقب آل ابى طالب ، ابن شهر آشوب 1 : 169.

[6]. الطبقات الكبرى، ابن سعد 1 : 118; تاريخ مدينة دمشق، ابن عساكر 3 : 85; البداية و النهايه، ابن كثير 2 : 343; عيون الاثر، ابن سيد الناس 1 : 56 و سبل الهدى و الرشاد، صالحى شامى  : 120.

[7]. جهت توضیح بیشتر رک:جلد سوم دایره المعارف صحابه