بانوان محدث شیعه

به همت پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام
کتاب "بانوان محدث شیعه" بر روی پیشخوان
رواج روزافزون معارف و اندیشه های اسلامی، به ویژه در سطح نخبگان جهان معاصر، جایگاه اسلام شیعی به عنوان نماد تمدن اسلامی را بیش از هر زمان دیگری برجسته ساخته و معاندان را با تمام زاد و توشه خود، به صحنه معارضة پیدا و پنهان با آموزه های اسلام ناب کشانده است.
گسترش چشمگیر فعالیت های تخریبی در جامعه، گواه آن است که دشمنان دیرین ایران اسلامی، با پذیرش ناکامی در حوزه جنگ سخت، در چرخشی تمام عیار و نظام مند، به جبهه جنگ نرم قدم نهاده و با ترفندهای گوناگون، از جمله ایجاد شبهات، همواره کوشیده اند افکار را منحرف سازند. عدم حضور زنان مسلمان در عرصه های مختلف علمی و فرهنگی، همواره از شبهات مستشرقان و روشن فکران غرب گرا بوده است.
پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام با توجه به این مهم، ضمن معرفی زنان محدث شیعه، به بررسی عواملی پرداخته که تا عصر تألیف کتب اربعه شیعه (پایان قرن پنجم هجری)، کارکردهای حدیثی زنان شیعه را تحت تأثیر قرار داده است.
 کتاب "بانوان محدث شیعه" به روشی علمی، رشد و بالندگی زنان پس از بعثت پیامبر و ورود آنان به فعالیت های اجتماعی به ویژه نقل و نشر حديث و حضور گسترده و سازنده در عرصه های علمی و دانش اندوزی و نشر و تبلیغ معارف اسلامی را به تصویر می کشد.
ذکر این نکته لازم است که درخصوص زندگی زنان دانشمند و تألیفات متعددی به چشم می خورد که از جمله می توان به "اعلام النساء و عالمي العرب و الاسلام" از عمر رضا کحاله ، "اعلام النساء المؤمنات" از محمد حسّون و ام علی مشکور، "ریاحین الشریعه" از ذبیح الله محلاتی، "بانوان عالی و آثار آنها" (از قرن اول تا پانزدهم هجری) از انتشارات مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران، "بانوان نمونه" از جمعی از مؤلفين پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام، و "زنان نامدار شیعه" از احمد عیسی فر اشاره کرد.
 اما دو کتاب به نام های "محدثات شیعه" از خانم دکتر نهله غروی، و "زنان دانشمند و راوی حدیث" از احمد صادقی، از همه معروف تر است و در آن ها به زندگی زنان محدث و دانشمند شیعه تا دوره متأخرين پرداخته شده است.
نویسنده این اثر، ضمن بهره مندی از این آثار، به ویژه در کتاب اخیر، با توجه به نقایص متعدد پژوهشی آثار مذکور، به زوایای جدیدی از زندگی شخصی و علمی و همچنین وضعیت رجالی و حدیثی راویان زن شیعه دست یافته که در کتاب های فوق دیده نشده است. همچنین زنانی معرفی شده اند که در هیچ یک از کتب رجال، تراجم و شرح حال نویسی، نامی از آنها به میان نیامده و تنها از طريق سلسله اسناد روایات و گزارش های تاریخی یا ضمن شرح حال راویان مرد، به راوی بودن آنها پی می بریم.
علاوه بر نکات گفته شده، هدف اصلی این پژوهش، نگرشی نو در سه بخش کلی، سیری در تاریخ تدوین حدیث شیعه ، معرفی بانوان محدث شیعه و بررسی عوامل اجتماعی فرهنگی مؤثر بر کارکردهای حدیثی بانوان شیعه است.
این اثر حاصل بیش از دو سال تلاش فکری - پژوهشی محقق توانمند سرکار خانم دکتر سیده طیبه موسوی اصل است که پس از بررسی پیشنهادها و نیز انجام اصلاحات و ارزیابی های مستمر ساختاری و محتوایی جناب آقای دکتر عظیم عابدینی، در سه فصل و 469 صفحه با هدف ارائه تحقیقی مستند و کارآمد همراه با نگرشی تحلیلی - تاریخی درباب نقش بانوان محدث شیعه، توسط شرکت چاپ ونشر بین الملل منتشر و در اختیار علاقه مندان و متفکران قرار گرفته است.